سوره اسراء آیات ۲۲ تا ۳۰ – حکمت ها : ده فرمان مهم کتابهای آسمانی – بخش اوّل

۱۲/۰۷/۱۴۰۲

این نوشتار درباره سوره اسراء آیات ۲۲ تا ۳۰ از کلام الله مجید است که پند و اندرزهای مهمی را دربردارد. این آیات ده فرمان مهم از کتاب آسمانی قرآن کریم را بیان می کنند که شامل یگانه پرستی، احترام به والدین، نیکی به خویشاوندان، عدم اسراف و تبذیر، رعایت حقوق ضعفا و در راه ماندگان و سایر احکام و هدایت های اخلاقی و اجتماعی می باشد. مطالعه این آیات و تعمق در معانی آنها می تواند راهنمای زندگی بهتری برای همه انسان ها باشد.

لا تَجْعَلْ مَعَ اللّهِ اِلٰهًا آخَرَ	با خدای یکتا، خدایی دیگر را قرار نده[i]
فَتَقْعُدَ مَذْمومًا مَخْذولًا (۲۲)‏	که نکوهیده و بی یاور، برجای مانی
وَ قَضیٰ رَبُّکَ	و خدایی که صاحب اختیار تو می‌باشد، فرمان داده که:
اَلّا تَعْبُدوا اِلّا اِیّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ اِحْسانًا	جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید
امّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ اَحَدُهُما اَوْ کِلاهُما	اگر در کنار تو، یکی از آنان یا هر دو، به پیری رسیدند
فَلا تَقُلْ لَهُما اُفٍّ وَ لاتَنْهَرْهُما	به آنان، کمترین سخن زشت مگو و تندی مکن
وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَریمًا (۲۳)‏	و با احترام و کرامت با آنان سخن بگو
وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَهِ	و بالهای محبّت خود را، در کمال فروتنی برای آنان بگشا،
وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما	و بگو: «خدایا، بر آنان رحم‌کن،
کَما رَبَّیانى صَغیرًا (۲۴)‏	همچنان‌که مرا در کودکی با محبّت، پرورش دادند»
رَبُّکُمْ اَعْلَمُ بِما فى نُفوسِکُمْ اِنْ تَکونوا صالِحینَ	خدا به آنچه در دل‌ دارید داناتر است. اگر شایسته باشید،
فَاِنَّه_و کانَ لِلْاَوّابینَ غَفورًا (۲۵)‏	قطعاً او توبه‌کنندگان را می‌بخشد [ii]
وَ آتِ ذَا الْقُرْبیٰ حَقَّه_و وَ الْمِسْکینَ وَ ابْنَ السَّبیلِ	حقّ خویشاوندان و تنگدستان و در راه ماندگان را بده؛
وَ لاتُبَذِّرْ تَبْذیرًا (۲۶)‏	و هرگز ولخرجی نکن
اِنَّ الْمُبَذِّرینَ کانوا اِخْوانَ الشَّیاطینِ	که اسراف کنندگان، برادران شیطان‌ هستند؛
وَ کانَ الشَّیْطانُ لِرَبِّه‌_ى کَفورًا (۲۷)‏	و همواره شیطان، نسبت به خدای خود، ناسپاس بوده است
وَ اِمّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ	و اگر در اثر فقر از آنها دوری می‌کنی،
ابْتِغاءَ رَحْمَهٍ مِنْ رَبِّکَ تَرْجوها	و امید داری که رحمتی از خداوند، به تو برسد
فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَیْسورًا (۲۸)‏	پس با آنان به نرمی سخن بگو
وَ لاتَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلولَهً اِلیٰ عُنُقِکَ	در خرج کردن، دستت را بسته به گردن مینداز و بخیل نباش
وَ لاتَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ	و آن را بیش از حد نگشا و وِلخرجی نکن
فَتَقْعُدَ مَلومًا مَحْسورًا (۲۹)‏	که سرزنش‌شده و حسرت زده، در کار خود فرومانی
اِنَّ رَبَّکَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَقْدِرُ	خدای تو، رزق را برای هر که بخواهد وسیع و یا تنگ می‌کند.
اِنَّه_و کانَ بِعِبادِه‌_ى خَبیرًا بَصیرًا (۳۰)‏	او همواره به حال بندگانش آگاه و بیناست.

[i] هر کس شرک بورزد: اوّل، زمین گیر می شود، دوّم: سرزنش می شود و سوّم، به ذلت می افتد

[ii] «اوّاب» با «نوبت» هم ریشه است، یعنی کسی که مرتب به سراغ خداوند می‌رود. پس از هر گناهی فوراً توبه کنیم تا دوباره در سایه رحمت الهی وارد شویم.

تعبیر این آیات در استخاره با قرآن

خوب است به شرطی که:

با خدای یکتا، خدایی دیگر را قرار نده که نکوهیده و بی یاور، برجای مانی ‏؛ و خدایی که صاحب اختیار تو می‌باشد، فرمان داده که: جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید؛ به آنان، کمترین سخن زشت مگو و تندی مکن و با احترام و کرامت با آنان سخن بگو ‏و بالهای محبّت خود را، در کمال فروتنی برای آنان بگشا، و بگو: «خدایا، بر آنان رحم‌کن، همچنان‌که مرا در کودکی با محبّت، پرورش دادند»؛‏حقّ خویشاوندان و تنگدستان و در راه ماندگان را بده و هرگز ولخرجی نکن

استخاره با قرآن