هفته بیست و دوم بارداری

وضعیت جنین

در هفته بیست و دوم بارداری فرزند دلبند شما به اندازه یک موز است! این هفته زمان مناسبی است تا با جنین خود صحبت کنید، برای او آواز بخوانید و نوازشش کنید. شاید یک لرزه کوچک به عنوان پاسخ حس کنید! همه اینها بخشی از ایجاد ارتباط با نوزاد متولد نشده شماست که روز به روز بزرگتر می‌شود.

اندازه جنین

قد: ۲۸ سانتی متر

وزن: ۴۵۰ گرم

جنین این هفته بیشتر از هفته‌های گذشته بازیگوشی می‌کند. حس لامسه او در این هفته فعال می‌شود و همه چیز را در ذهنش ثبت می‌کند. مغز و اعصاب جنین آنقدر توسعه پیدا کرده که بتواند هر چیزی را در اطرافش پردازش کند. او شروع به کنجکاوی در محیط اطرافش می‌کند و به خاطر این کار حسابی هیجان زده می‌شود. او دوست دارد هر چیزی را در دستش بگیرد و آن را لمس کند و از الان به دنبال کشف دنیای پیرامون خویش است. 

جنین در این زمان دیگر شبیه یک انسان کامل است، البته یک انسان مینیاتوری! سیستم تولید مثل فرزندتان همچنان در حال رشد است. در جنین پسر، بیضه در سر جای خود قرار می‌گیرد و در جنین دختر، تخمدان‌ها و رحم در محل اصلی خود مستقر می‌شوند و واژن هنوز هم در حال رشد است. ریه‌ها در حال تکامل هستند و کوچولوی شما در رحم تمرینات تنفسی انجام می دهد.

او هنوز هم پوست شفاف و چروکیده‌ای دارد، اما این وضعیت به تدریج و با اضافه شدن وزنش تغییر خواهد کرد. رشد سریع مغز باید اکنون آغاز شده باشد، رشدی که در طول سال‌های اولیه پس از تولد کودک نیز ادامه خواهد داشت. در این هفته لب‌ها کاملاً شکل گرفته اند و جوانۀ دندان‌های پیشین و نیش درست زیر خط لثه درآمده و آمادۀ بیرون آمدن طی چند ماه پس از تولد نوزاد هستند. جوانه‌های چشایی روی زبان تشکیل می‌شود و حس چشایی نوزاد شما در حال توسعه است و تحت تاثیر مواد غذایی که شما می‌خورید قرار می گیرد. سعی کنید غذای سالم بخورید و مقدار زیادی میوه و سبزی تازه را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

چشم‌های فرزندتان در زیر پلک‌های بسته حرکت می‌کند و عنبیه در حال رشد است. طی این هفته با وجود فضای زیادی که در کیسۀ آب وجود دارد، جنین به راحتی حرکت خواهد کرد. اگر همسرتان دست خود را روی برآمدگی شکم شما بگذارد، ممکن است بتواند حرکات او را حس کند. با رشد حواس پنج‌گانۀ جنین ممکن است در صورت فشار ملایم روی شکم خود پاسخی از او دریافت کنید یا وقتی حمام می‌کنید، متوجه حرکات او شوید که خود را با تغییرات دما وفق می‌دهد.

وضعیت مادر در هفته بیست و دوم بارداری

در این مرحله از بارداری هر هفته وزن اضافه می‌کنید و این افزایش وزن در هر مادر متفاوت است. این وزن اضافی، نه تنها مربوط به جنین در حال رشد، بلکه به خاطر وزن جفت و چربی است که بدن شما برای تولید شیر پس از تولد نوزاد ذخیره می کند. پستان‌های شما باز هم بزرگ‌تر خواهند شد و ممکن است در این هفته شروع به تولید آغوز کنند. این مادۀ چرب حاوی مواد مغذی فراوانی است و اولین شیر شما برای نوزادتان خواهد بود. 

در این هفته همچنان رحم در حال رشد است اما خم شدن، رانندگی کردن و نشستن هنوز چندان سخت نیست. برای اینکه حجم ریه‌ها افزایش پیدا کند قفسه سینه شما کمی بزرگتر می‌شود و بعد از زایمان دوباره به حالت اول بر می‌گردد. ممکن است در این هفته دچار درد کمر، ترشح واژن، گرفتگی بینی و خونریزی لثه شوید. رحم شما چند سانتی متر بالاتر از ناف قرار گرفته است. در این مرحله ممکن است که پوست ناحیه شکم، ران‌ها و باسن شما کشیدگی پیدا کرده و ترک بخورد، این ترک‌ها بافت‌های جدیدی از پوست هستند که به رنگ صورتی یا قهوه‌ای بر روی پوست ظاهر می‌شوند.

فراموشی دوران بارداری می‌تواند بسیار آزار دهنده باشد. تحقیقات نشان می‌دهد وقتی ما سعی می‌کنیم همزمان چند کار را انجام دهیم، کیفیت کاری که در تلاش برای انجام آن هستیم پایین می‌آید. پس سعی کنید هر بار فقط روی یک موضوع تمرکز کنید و قبل از این که سراغ کار دیگری بروید، حتماً آن را تمام کنید و به خودتان سخت نگیرید.

مراقبت های بارداری در هفته بیست و دوم

برخی مادران باردار در این هفته دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند. سعی کنید هنگام نشستن، پاهایتان را روی هم نیندازید و پس از تأیید پزشک خود روزانه پیاده‌روی کنید. همچنین در انتخاب کفش بیشتر به دنبال راحتی آن باشید و از کفش‌هایی استفاده نکنید که مجبور باشید برای پوشیدن آنها خم شوید. در طول بارداری اغلب کمی کلستروم یا همان آغوز از نوک پستان‌ها خارج می‌شود. می‌توانید از دستمال کاغذی یا پدهای ویژه‌ای استفاده کنید که داخل سوتین قرار می‌گیرد و این رطوبت را جذب می‌کند. برای پیشگیری از یبوست، در طول روز به میزان کافی آب بنوشید و در رژیم غذایی خود از سبزیجات و میوه استفاده کنید.

وزن شما باید تحت کنترل باشد. اضافه وزن معمول بارداری خطری ندارد، اما نکته مهم این است که اضافه وزن خیلی کم یا خیلی زیاد در طول بارداری ممکن است نشانه وجود یک مشکل باشد. اضافه وزن خیلی زیاد می‌تواند احتمال فشار خون حاملگی یا ابتلا به دیابت بارداری و در نتیجه زایمان نوزاد با بزرگ‌جثه و پره‌اکلامپسی را افزایش دهد. اضافه وزن خیلی کم نیز می‌تواند به زایمان پیش از موعد یا وزن پایین نوزاد هنگام تولد منجر شود. اگر طی این هفته، انقباضات براکستون هیکس رحم را تجربه کردید، با تغییر وضعیت بدن، نوشیدن آب یا استراحت کردن این انقباضات را آرام کنید، اما اگر انقباضات شدید و ادامه‌دار شد، بهتر است به پزشکتان اطلاع دهید. به عنوان بخشی از برنامه روزانه خود عضلات کف لگن را تمرین دهید. تقویت این عضلات باعث می شود که درد ناحیۀ تناسلی کاهش یابد و در نتیجه زایمان راحت‌تری داشته باشید و پس از زایمان نیز سریع‌تر بهبود پیدا کنید. این تمرینات همچنین از بی‌اختیاری ادرار جلوگیری می‌کند، به ویژه هنگامی که جنین برای رشد خود، شروع به فشار آوردن روی مثانه می‌کند.

اگر کودک دیگری دارید برای جلوگیری از فشار روی پشت و کمر خود، به جای بغل کردن او، به طرفش خم شوید. در طول بارداری باید مراقب ستون فقرات خود باشید. اگر تشک شما نرم و دارای فرورفتگی است، وقت آن است که تعویض شود. به خاطر داشته باشید تشکی بخرید که ستون فقرات شما را در حالت مناسب و راحتی نگه ‌دارد. شما می‌توانید طی این هفته برای شرکت در دوره‌های آموزشی بارداری و کلاس‌های آمادگی زایمان اقدام کنید. همچنین در صورت تمایل برای یک سفر کوتاه برنامه‌ریزی کنید. اکنون زمان خوبی است که پیش از تولد نوزاد و تا زمانی که هنوز توانایی سفر دارید، به مسافرت بروید. در صورت سفر با هواپیما بهتر است قوانین صدور مجوز پرواز برای زنان باردار را از شرکت‌های هواپیمایی جویا شوید.

رژیم غذایی در هفته بیست و دوم بارداری 

در دوره دوم بارداری، کالری دریافتی خود را به ۳۴۰ کالری در روز افزایش دهید. میزان اضافه وزن شما به عوامل گوناگونی، به خصوص وزن قبل از بارداری‌، بستگی دارد. سعی نکنید در این دوره وزن خود را کم کنید. شما برای رشد فرزندتان به کالری و مواد مغذی احتیاج دارید. بهتر است با پزشک‌تان در این رابطه مشورت کنید. در دوران بارداری به دلیل تغییر متابولیسم بدن‌، شما بیشتر در معرض ابتلا به مسمومیت غذایی قرار دارید، بنابراین گوشت را کاملا بپزید.

عوارض شایع بارداری در هفته بیست و دوم

حدود ۱۰ درصد از زنان دچار عفونت ادراری می‌شوند. البته در اکثر آنها این عفونت مربوط به عفونت مثانه است که خودش را با آزمایش‌ ادرار نشان می‌دهد. نشانه‌های این عفونت تکرر ادرار، سوزش ادرار، درد زیر شکم و درد هنگام خروج ادرار است. این بیماری به راحتی با مصرف آنتی بیوتیک درمان می‌شود و جای نگرانی نیست. اگر این عفونت درمان نشود احتمال ابتلا به عفونت کلیه‌ای افزایش می‌یابد. عفونت کلیه‌ها، علاوه بر عواقبی که برای خود مادر دارد ممکن است باعث بروز زایمان زودرس در ماه‌های آخر بارداری شود. نشانه‌های دیگری که ممکن است در عفونت مثانه بروز کند شامل تب، ادرار خونی، تهوع و استفراغ و کمر درد شدید است.

علائم نیازمند مراجعه به پزشک در هفته بیست و دوم

اگر متوجه شدید که اشتهای شما به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است، عطش فراوان دارید یا بیش از حد معمول دوران بارداری دچار تکرر ادرار هستید، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید. این علائم ممکن است ناشی از دیابت بارداری باشد. در این ‌هفته‌ها و تا پایان سه ماهۀ سوم، لازم است به علائمی مانند هر گونه تورم در صورت یا دست، حالت تهوع و استفراغ شدید یا تغییر در بینایی توجه کنید و درصورتی‌که هر یک از این علائم را احساس کردید، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. این علائم می‌تواند نشان‌دهندۀ عارضۀ پره‌اکلامپسی باشد.