وضعیت جنین
در هفته سی و دوم بارداری فرزند دلبند شما به اندازه یک ملون شده است! جنین در مراحل پایانی رشد خود قرار دارد و به طور کلی بسیار پیشرفت کرده و بیشتر اعضای بدن او شکل گرفتهاند. سیستم گوارشی او همچنان در حال رشد و تکامل است. جنین بزرگتر شده به همین دلیل جایش تنگتر از قبل است. اگر دقت کرده باشید دیگر مثل هفته های قبل نمیتواند لگد بزند. او این روزها حرکت جدیدی یاد گرفته است و بیشتر در شکم شما غلت میزند.
اندازه جنین
قد: 43.3 سانتی متر
وزن: 1728 گرم
با ضخیمتر شدن لایه چربی زیر پوست که تنه و اعضای بدن را احاطه میکند، فرزند شما بزرگتر میشود و قطر سر او به حدود ۱۰ سانتیمتر میرسد. جنین شما نسبت به هفته گذشته کمی بلندتر شده است و به خاطر کمبود فضا، خودش را به شیوه همه جنینها جمع میکند. دستهایش با ناخن و صورتش با موهای سیاهی که ممکن است روییده باشد زیباتر شده است. هنوز هم بیشتر روز را استراحت میکند تا وقتی وارد این دنیا شد انرژی زیادی داشته باشد.
طی چند هفته آینده، افزایش وزن جنین شما به حدی سریع است که بین این هفته تا موعد زایمان، حدود یک سوم تا نصف وزن مناسب تولد را اضافه خواهد کرد. پوست کودک نرم و صاف شده است و صورتیتر و ماتتر به نظر میرسد. به احتمال زیاد در این هفته موهای سر او کل سطح سر را پوشاندهاند، البته ممکن است برخی نوزادان در زمان تولد فقط چند تار مو داشته باشند! پُرمویی نوزاد در زمان تولد الزاماً به این معنا نیست که در طول زندگی موهای پرپشتی خواهد داشت.
در این مرحله از دوران بارداری، شما دیگر به حرکات کودک عادت کردهاید و ممکن است متوجه الگوی روزانه حرکات فرزندتان شده باشید و بدانید در چه وقتهایی از روز فعالیت بیشتری دارد. اگر فرزند شما پسر است، احتمالاً بیضههای او به درون کیسه بیضه وارد شده است، اما شاید هنگام تولد او متوجه شوید که یک یا هر دو بیضهها هنوز وارد کیسه بیضه نشده اند. جای نگرانی نیست، این مشکلی شایع است و احتمال اینکه بیضهها تا شش ماهگی هم وارد کیسه بیضه نشوند، وجود دارد.
درصورتیکه جنین در این هفته از بارداری متولد شود، این احتمال که خطری او را تهدید کند کم است. در هفته ۳۲ بارداری، معمولاً ریهها به اندازهای رشد کردهاند که در صورت متولد شدن در این هفته، او بتواند با کمترین کمک پزشکی، زندگی نسبتاً سالمی داشته باشد.
وضعیت مادر در هفته سی و دوم بارداری
به دلیل تغییر وضعیت جنین و خم شدن سر او به سمت قسمتهای تحتانی شکم، پاهای او زیردندهها قرار میگیرد و در این شرایط ممکن است درد شدیدی زیر دندههای خود احساس کنید. اگر در این زمان پاهای جنین زیر یکی از دندههای شما گیر کند درد بیشتری حس میکنید. برای اینکه دچار این مشکل نشوید در تمام روز پشت خود را صاف نگه دارید. فشار رحم بقیه اندامهای بدن شما را جابجا میکند. در این زمان شکم شما حدود 12 سانتیمتر بالاتر از بدنتان قرار گرفته و طول رحم 31 سانت شده است. این حالت احتمالا تعادل شما را به هم میزند. دردهای کمر، کشالههای ران و پهلو به دلیل کشیده شدن شکم طبیعی است. خستگی، نفخ معده و ترشکردن هم از جمله مشکلاتی است که در این هفته با آن روبرو هستید.
مراقبت های بارداری در هفته سی و دوم بارداری
هنگام بلند شدن از تختخواب، مراقب کمر خود باشید. ابتدا به پهلو بچرخید و سپس با کمک دستها بنشینید. باسن خود را به لبه تخت نزدیک کنید تا بیش از حد لازم نیاز به کشش و خم شدن به سمت جلو نداشته باشید. عادت کنید که همیشه پیش از ایستادن، به مدت یک تا دو دقیقه در حالت نشسته بمانید تا فشار خون شما تنظیم شود. از خوردن وعدههای غذایی سنگین که باعث احساس سنگینی معده میشود، پرهیز کنید و به جای آن غذاهای سبکی بخورید که به زمان طولانی برای هضم شدن نیاز نداشته باشد. برای یک میان وعده سالم و مغذی میتوانید از میوهها، سبزیجات، ساندویچ با نان تست، سالاد، ماست، غلات صبحانه، بیسکویت و پنیر استفاده کنید. نوشیدن مایعات را نیز فراموش نکنید.
اگر دچار گرفتگی عضلات پا یا ورم پاها هستید، مصرف لبنیات را افزایش دهید، از ایستادنهای طولانی پرهیز کنید و پس از اجازه پزشک، در طول روز کمی پیادهروی کنید. برای کاهش تکرر ادرار، به جای شبها در طول روز مایعات مصرف کنید و هنگام ادرار کردن به سمت جلو خم شوید تا مثانه شما کاملاً خالی شود. همچنین برای پیشگیری از کمردرد میتوانید تمرینات تقویت عضلات کمر را امتحان کنید. برای کاهش سوزش معده، سعی کنید از هر گونه مواد غذایی محرک مانند غذاهای ادویهدار و نوشیدنیهای گازدار اجتناب کنید. برای بهبود تنگی نفس نیز بهتر است کارهای روزانه را کمی آهستهتر انجام دهید و بیش از حد به خودتان فشار وارد نکنید.
به دلیل بزرگشدن شکم، حمام رفتن در این شرایط بسیار حساس میشود. اگرچه حمام رفتن به خودی خود مشکلی ندارند، اما از آنجایی حفظ تعادل این روزها برای شما مشکل شده است، سعی کنید با دقت بیشتری به حمام بروید. زمانی به حمام بروید که تنها نیستید و یکی از اعضای خانواده در کنار شماست تا در صورت بروز حادثهای به شما کمک کند. سرعت حرکات خود را کاهش دهید و آهستهتر قدم بردارید شما نمیتوانید مثل گذشته راه بروید!
در صورت زایمان طبیعی، ماهیچه ناحیه پرینه باید تا حد زیادی کشیده شود تا سر نوزاد از کانال زایمان خارج شود. انجام تمرینات کگل در طول بارداری از پارگی این ناحیه هنگام زایمان جلوگیری میکند. تا حدود هفته ۳۶ بارداری، جلسات معاینه روتین پیش از زایمان شما، هر دو هفته یک بار خواهد بود و پس از هفته ۳۶ باید هر هفته یک بار به پزشک مراجعه کنید.
بهتر است در این برهه زمانی به گزینهها و روشهای متفاوت تسکین درد زایمان طبیعی فکر کنید و درمورد آنها از پزشکتان مشورت بخواهید و مزایا و مضرات هر یک را به دقت بررسی کنید. شاید الان تصمیم بگیرید که نمیخواهید از هیچ روشی برای تسکین درد زایمان استفاده کنید، اما بهتر است یک نقشه جایگزین نیز داشته باشید تا درصورتیکه نظرتان عوض شد آن را دنبال کنید. پزشک، همسر یا همراهتان هم باید از این موارد اطلاع داشته باشند.
رژیم غذایی در هفته سی و دوم بارداری
شاید از این هفته به بعد احساس کنید که نمیتوانید غذای خود را کامل میل کنید. رحم شما بزرگ شده و به معده فشار وارد می کند که میتواند غذا خوردن را برایتان دشوار کند. برای حل این مشکل، غذای خود را به وعده های کوچکتر در طول روز تقسیم کنید. فقط یادتان باشد مواد غذاییتان را از هر 5 گروه مواد غذایی انتخاب کنید: حبوبات، سبزیجات، میوه، لبنیات و پروتئین. سعی کنید میان وعدههایی که انتخاب میکنید، حداقل از دو گروه نام برده شده باشد.هر وعده را از گروههای مختلف انتخاب کنید تا مواد مغذی لازم برای بدنتان، فراهم شود.
در ادامه، چند مورد از مواد غذایی مهم که در این مرحله میتوانید مصرف کنید را ذکر میکنیم:
- میوهها و سبزیجات غنی از ویتامینها، مواد معدنی و فیبر هستند. سعی کنید میوهها و سبزیجات مختلف را در رژیم غذایی خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال، پرتقال، توت فرنگی، آناناس، انبه، هویج، بروکلی و اسفناج.
- پروتئینهای سالم مانند ماهی، مرغ، گوشت قرمز کم چربی و حبوبات میتوانند به عنوان منابع خوبی از پروتئین برای شما در این مرحله از بارداری باشند.
- مصرف محصولات لبنی سالم مانند شیر، پنیر و ماست سفید، به عنوان منابع خوبی از کلسیم و پروتئین کم چربی میتواند مفید باشد.
- غلات کامل از جمله نان کامل، برنج قهوهای، آرد گندم کامل و دیگر غلات کامل حاوی فیبر و مواد مغذی مهمی هستند که برای سلامتی شما و جنین مفید هستند.
- اسید فولیک برای رشد جنین در این مرحله بسیار مهم است. میتوانید اسید فولیک را از منابعی مانند نخودچی، نخود فرنگی، اسفناج، نارگیل، آووکادو و نارنگی تامین کنید.
- مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز کم چربی، مرغ، ماهی، لوبیا سبز و نخود فرنگی
همچنین، حتماً آب کافی مصرف کنید و از مصرف مواد غذایی ناسالم و غذاهایی که ممکن است برای بارداری ضرر داشته باشند، مانند ماهی با سطح جیوه بالا و غذاهای نیمه پخته یا نیمه آماده، پرهیز کنید.
عوارض شایع بارداری در هفته سی و دوم
عوارض شایع بیشتر مادران باردار در این هفته شامل موارد زیر است:
- کمردرد
- یبوست
- تنگی نفس
- تورم پا
- گرفتگی عضلات پا
- ترشح پستانها
- سوزش معده
- تکرر ادرار
- تغییرات خلقوخو
- انقباضات بدون درد رحم
مراقبتهای پزشکی هفته سی و دوم بارداری
در هفتههای ۳۱ تا ۳۴ بارداری، لازم است که حداقل یک جلسه ملاقات با پزشک داشته باشید. مراجعه به موقع برای انجام معاینات روتین بارداری، به حفظ سلامت بارداری شما کمک میکند. در جلسات معاینات بارداری در سه ماهه سوم، پزشک با بررسی وضعیت سلامت عمومی شما، شامل وزن گیری و فشار خون و همچنین معاینه کامل، از نبود علائم مشکلاتی مانند پرهاکلامپسی و دیابت بارداری مطمئن میشود. همچنین پزشک با بررسی و معاینه شکم شما، وضعیت رشد و قرارگیری جنین را مشخص میکند. در این معاینات اگر پزشک نیاز به بررسیهای بیشتری داشته باشد، ممکن است برخی از آزمایشها را برای شما درخواست کند.
همچنین در این جلسات، پزشک ممکن است با بررسی و معاینه دهانه رحم و میزان باز و نازک شدن آن و همچنین ترشحات، احتمال زایمان زودرس را بررسی کند. زایمان زودرس در این هفتهها خطری برای شما و جنین ندارد، اما لازم است پزشک این علائم را بررسی کند تا در صورت نیاز اقدامات مراقبتی مورد نیاز را برای شما انجام دهد.
علائم نیازمند مراجعه به پزشک در هفته سی و دوم بارداری
در این هفته نیز مانند هفتههای قبل باید به علائم شروع زایمان که میتواند نشاندهنده زایمان زودرس باشد، توجه کنید. همچنین لازم است علائمی مانند سردرد، تورم ناگهانی دست و صورت، تاری دید یا تهوع و استفراغ را نیز جدی بگیرید و در صورت داشتن هر کدام از این علائم برای بررسی بیشتر و اطمینان از مبتلا نبودن به عارضه پرهاکلامپسی، سریعتر به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر آن، توجه به علائم زیر نیز در این دوران ضروری است:
- سرگیجه
- احساس خستگی و ضعف
- تپش قلب
- تنگی نفس
- زردی یا رنگپریدگی پوست، به خصوص زیر پلکها، لبها و نوک انگشتان
این علائم ممکن است نشانه کمخونی باشد و بهتر است در صورت مشاهده آنها برای تشخیص دقیقتر به پزشک مراجعه کنید.