دیابت بارداری نوعی دیابت است که در زنان بارداری دیده میشود که پیش از بارداری دیابت نداشتهاند. برخی زنان ممکن است بیش از یک بارداری تحت تأثیر دیابت بارداری را تجربه کنند. دیابت بارداری معمولاً در میانهی دوران بارداری ظاهر میشود. پزشک متخصص بین هفتههای 24 تا 28 بارداری، درخواست انجام این آزمایش را میدهند. دیابت بارداری اغلب میتواند با خوردن غذاهای سالم و ورزش منظم کنترل شود. بعضی اوقات، زنان مبتلا به دیابت بارداری باید انسولین نیز مصرف کنند.
مشکلات دیابت بارداری در دوران بارداری
اگر قند خون در زنان مبتلا به دیابت بارداری به خوبی کنترل نشود، میتواند مشکلاتی برای مادر و نوزاد ایجاد کند:
نوزاد بسیار بزرگ
دیابتی که به خوبی کنترل نشود باعث بالا رفتن قند خون نوزاد نیز میشود. نوزاد بیش از حد تغذیه میشود و بیشتر از اندازه هم رشد میکند. داشتن نوزاد بیش از اندازه بزرگ میتواند علاوه بر ایجاد ناراحتی برای مادر در چند ماه آخر بارداری، هنگام زایمان نیز برای مادر و نوزاد مشکلساز شود. مادر ممکن است نیاز به سزارین داشته باشد تا نوزاد را به دنیا بیاورد و نوزاد هم ممکن است به دلیل فشار وارد شده بر شانهها هنگام زایمان، دچار آسیب عصبی شود.
فشار خون بالا (پرهاکلامپسی)
فشار خون بالا، پروتئین در ادرار و اغلب تورم در انگشتان دست و پا که برطرف نمیشود، ممکن است نشانه پرهاکلامپسی در زنان باردار باشد. این یک مشکل جدی است که نیاز به نظارت دقیق و مدیریت توسط پزشک دارد. فشار خون بالا میتواند هم به مادر و هم جنین او آسیب برساند، ممکن است به تولد نوزاد زودرس منجر شود و همچنین میتواند سبب تشنج یا سکته مغزی (لخته خون یا خونریزی در مغز که میتواند به آسیب مغزی منجر شود) در مادر هنگام زایمان و وضع حمل شود. زنان مبتلا به دیابت بیشتر از زنان بدون دیابت، به فشار خون بالا مبتلا میشوند.
قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
افراد مبتلا به دیابت که انسولین یا دیگر داروهای دیابتی مصرف میکنند، ممکن است دچار قند خون خیلی پایین شوند. قند خون پایین، اگر به سرعت درمان نشود میتواند بسیار جدی و حتی کشنده باشد. اگر مادران به دقت قند خونشان را زیر نظر داشته باشند و قند خون پایین را زود درمان کنند، قابل پیشگیری است. اگر دیابت زنی در طول بارداری به خوبی کنترل نشده باشد، ممکن است نوزادش بلافاصله پس از تولد دچار قند خون پایین شود و باید چندین ساعت پس از زایمان، قند خون نوزاد را تحت نظر داشت.
5 نکته برای زنان مبتلا به دیابت بارداری
- غذاهای سالم بخورید
یک رژیم غذایی مخصوص افراد باردار داشته باشید. متخصص تغذیه میتواند به شما در انتخاب یک برنامه غذایی سالم کمک کند. اوهمچنین میتواند به شما یاد دهد که چگونه در طول بارداری قند خونتان را کنترل کنید.
- مرتب ورزش کنید
ورزش یکی دیگر از راههای کنترل قند خون است. به تعادل مصرف غذا کمک میکند. پس از مشورت با پزشکتان، میتوانید در طول بارداری و پس از آن، به طور منظم ورزش کنید. حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در حداقل پنج روز از هفته را داشته باشید. این فعالیت میتواند شامل پیادهروی سریع، شنا یا بازی فعال با کودکان باشد. - قند خونتان را به طور مرتب کنترل کنید
به دلیل تغییر نیاز بدن در دوران بارداری برای انرژی، سطح قند خون میتوانند بسیار سریع تغییر کنند. قند خون خود را به طور منظم، طبق دستور پزشکتان، بررسی کنید.
- در صورت نیاز، انسولین مصرف کنید
اگر پزشک مصرف انسولین را تجویز کرده باشد، مهم است که دستورالعملهای مربوط به آن را دقیقاً دنبال کنید تا از نوسانات شدید قند خون جلوگیری شود.
پس از بارداری آزمایش دیابت دهید
12 هفته پس از تولد نوزادتان، برای دیابت آزمایش دهید و سپس هر 1 تا 3 سال یک بار این کار را تکرار کنید. در اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری، دیابت پس از زایمان برطرف میشود. زمانی که این اتفاق نیفتد، اصطلاحا دیابت نوع 2 بروز می کند. حتی اگر دیابت پس از تولد نوزاد برطرف شود، نیمی از زنانی که دیابت بارداری داشتهاند در آینده دچار دیابت نوع 2 میشوند. مادری که دیابت بارداری داشته، برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 یا تاخیر در آن، مهم است که پس از بارداری به ورزش کردن و خوردن غذاهای سالم ادامه دهد. همچنین باید هر 1 تا 3 سال یک بار برای چک کردن قند خون به پزشک خود مراجعه کند.