در این مطلب با مطالعه سوره مائده آیات 72 تا 77 قرآن مجید، با مفاهیم مهمی در مورد عقاید دینی و ایمانی، بخصوص مبحث توحید و شرک، آشنا می‌شویم. این آیات به بیان شفاف و روشنی از اشتباهات اصلی که در تصورات برخی از مسیحیان وجود دارد می‌پردازد. از جمله این باورها این است که خداوند همان مسیح، پسر مریم است و یا خداوند سه جلوه یا شخصیت دارد، که این آیات با تاکید بر توحید الله ، این ادعاها را رد می‌کنند. در این آیات همچنین از ضرورت خودداری از افراط در دین و پرستش اشیاءی که نه توانایی زیان رساندن و نه نفع بخشیدن دارند، سخن گفته شده است. با مطالعه این آیات، با جنبه‌هایی مهم تفکر اسلامی و قرآنی آشنا خواهید شد.
| لَقَدْ کَفَرَ الَّذینَ قالوا | قطعاً کسانی که گفتند: |
| اِنَّ اللّهَ هُوَ الْمَسیحُ ابْنُ مَرْیَمَ | «خداوند همان مسیح، پسر مریم است»، کافر شده‌اند؛ |
| وَ قالَ الْمَسیحُ یا بَنى اِسْرائیلَ اعْبُدُوا اللّهَ | حال آنکه مسیح گفت: «ای بنی‌اسرائیل خدایی را بپرستید |
| رَبّى وَ رَبَّکُمْ | که صاحب اختیار من و صاحب اختیار شماست؛ |
| اِنَّهو مَنْ یُشْرِکْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیْهِ الْجَنَّهَ | کسی که شرک بورزد، بداند: قطعاً خدا بهشت را بر او حرام کرده |
| وَ مَأْواهُ النّارُ وَ ما لِلظّالِمینَ مِنْ اَنْصارٍ (72) | و جایش آتش است و برای ستمکاران هیچ یاوری نیست» |
| لَقَدْ کَفَرَ الَّذینَ قالوا | قطعاً کافر شدند، آن کسانی که گفتند: |
| اِنَّ اللّهَ ثالِثُ ثَلاثَهٍ | «اللّه، یکی از سه خداست، به همراه خدای مادر و خدای پسر»[i] |
| وَ ما مِنْ اِلٰهٍ اِلّا اِلٰهٌ واحِدٌ | در حالی که هیچ خدایی، جز خدای یکتا نیست؛ |
| وَ اِنْ لَمْ یَنْتَهوا عَمّا یَقولونَ | و اگر از آنچه می‌گویند، دست برندارند، |
| لَیَمَسَّنَّ الَّذینَ کَفَروا مِنْهُمْ عَذابٌ اَلیمٌ (73) | حتماً به کافرانِ آنان، مجازاتی دردناک خواهد رسید |
| اَفَلا یَتوبونَ اِلَى اللّهِ وَ یَسْتَغْفِرونَهو | آیا به درگاه خدا باز نمی‌گردند و از او آمرزش نمی‌خواهند؟ |
| وَ اللّهُ غَفورٌ رَحیمٌ (74) | در حالی که خدا آمرزنده و مهربان است |
| مَا الْمَسیحُ ابْنُ مَرْیَمَ اِلّا رَسولٌ | «مسیح پسر مریم» ، فقط یک پیامبر بود |
| قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ | که پیش از او، پیامبرانی مانند او، آمدند؛ |
| وَ اُمُّهو صِدّیقَهٌ کانا یَأْکُلانِ الطَّعامَ | و مادرش، زنی بسیار درستکار بود، هر دو غذا می‌خوردند؛ |
| اُنْظُرْ کَیْفَ نُبَیِّنُ لَهُمُ الْآیاتِ | بنگر چگونه آیات را برایشان شرح می‌دهیم[ii] |
| ثُمَّ انْظُرْ اَنّیٰ یُؤْفَکونَ (75) | سپس بنگر چگونه از حق منحرف می‌شوند. |
| قُلْ اَتَعْبُدونَ مِنْ دونِ اللّهِ ما | بگو: «آیا به جای اللّه، چیزی را می‌پرستید |
| لایَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لانَفْعًا | که برایتان اختیار هیچ سود و زیانی را ندارد؟ |
| وَ اللّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ (76) | در حالی که تنها خداوند است که شنوا و داناست» |
| قُلْ یا اَهْلَ الْکِتابِ لا تَغْلوا فى دینِکُمْ غَیْرَ الْحَقِّ | بگو: «ای اهل کتاب، در دین خود به‌ناحق غُلوّ و افراط نکنید |
| وَ لاتَتَّبِعوا اَهْواءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلّوا مِنْ قَبْلُ | و از تمایلاتِ گمراهانِ قبل از خود، پیروی نکنید، |
| وَ اَضَلّوا کَثیرًا | که آنان بسیاری را گمراه نموده، |
| وَ ضَلّوا عَنْ سَواءِ السَّبیلِ (77) | وخودشان هم از راه راست، منحرف‌شدند». |
[i] در زمان پیامبر اکرم، سه خدای مسیحیان عبارت بود از خدای پدر، خدای مادر یا مریم مقدس و خدای پسر که عیسی مسیح بود، امّا اندکی پس از آن، در یک تصمیم گیری جمعی توسط کشیشان، بجای خدای مادر، روح القدس قرار می‌گیرد و تا امروز این باور در بین مسیحیان هست که خدای یگانه سه جلوه دارد. برای شرح بیشتر به کتاب «شرحی بر قرآن به ترتیب نزول» اثر “دکتر سید رضا نیازمند” مراجعه کنید.
[ii] در دین الهی، هر چیزی جایگاه مشخصی دارد، و افراط و تفریط در آن صحیح نمی‌باشد
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
بد است، توجه داشته باشد:
- کسی که شرک بورزد، خدا بهشت را بر او حرام کرده و جایش آتش است و برای ستمکاران هیچ یاوری نیست؛ خدایی، جز خدای یکتا نیست؛ آیا به درگاه او باز نمی‌گردید و از او آمرزش نمی‌خواهید؟
- در حالی که خدا آمرزنده و مهربان است . در دین خود به‌ناحق غُلوّ و افراط نکنید و از تمایلاتِ گمراهان، پیروی نکنید، که آنان بسیاری را گمراه نموده، و خودشان هم از راه راست، منحرف شدند.
