معنی GPT چیست؟ تفاوت مدل‌های مختلف جی‌پی‌تی

OpenAI با چت‌بات هوش مصنوعی خود، ChatGPT به شهرت جهانی رسید. بر اساس یک نظرسنجی اخیر مرکز تحقیقات پیو، حدود شش نفر از هر ده نفر بالغ در ایالات متحده با ChatGPT آشنا هستند. با این حال، تنها یک بخش کوچک احتمالاً در مورد مدل زبان بزرگ (LLM) که زیربنای این چت‌بات است، اطلاع دارند. ‘GPT’ در ChatGPT یک جزء کلیدی این چت‌بات است. اما آیا می‌دانید GPT چه معنایی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها در ادامه مطلب با نقطه همراه باشید.

سه حرف آخر ChatGPT توجه‌ها را به خودش جلب کرده، GPT مخفف Generative Pre-trained Transformer است که خانواده‌ای از مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) بوده و توسط OpenAI با بهره‌گیری از تکنیک‌های یادگیری عمیق توسعه داده شده. این مدل‌ها توانایی تولید متن‌های روان و طبیعی را داشته و به همین دلیل، در چت‌بات‌های هوش مصنوعی برای درک و پاسخگویی به سوالات کاربران به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

موتور اصلی نسخه استاندارد ChatGPT بر پایه GPT-3.5 بنا شده است. از سوی دیگر، ChatGPT Plus از GPT-4 Turbo، نسخه پیشرفته‌تری از سیستم‌های مدل زبان OpenAI بهره می‌برد. چت‌بات‌های دیگری که توسط OpenAI ساخته نشده‌اند نیز از GPT LLM‌ها استفاده می‌کنند، مانند Microsoft Copilot که از GPT-4 Turbo استفاده می‌کند.

بیشتر بخوانید:
مدل زبان بزرگ یا LLM چیست؟
یادگیری ماشین چیست و چگونه کار می کند؟
یادگیری عمیق چیست؟

GPT-3.5 نسخه بهبود یافته‌ای از GPT-3 است که قابلیت درک و تولید پرسش‌های طبیعی زبان و تولید کد را دارد. این مدل احتمالا محبوب‌ترین مدل GPT است، زیرا از زمان راه‌اندازی ابزار ChatGPT، نسخه رایگان آن را تأمین کرده است. GPT-3.5 تا پیش از رونمایی OpenAI از GPT-4 در مارس 2023، به عنوان پیشرفته‌ترین مدل AI شناخته می‌شد.

GPT-3.5 Turbo نسخه‌ای پیشرفته‌تر از GPT-3.5 است که از طریق API OpenAI در دسترس توسعه‌دهندگان قرار دارد. GPT-3.5 Turbo در انجام وظایف مختلف، از جمله درک زمینه‌ی یک پرسش و تولید خروجی‌های با کیفیت بالاتر، عملکرد بهتری دارد. مدل‌های GPT-3.5 Turbo شامل gpt-3.5-turbo-1106، gpt-3.5-turbo و gpt-3.5-turbo-16k می‌شوند. این مدل‌ها از نظر پنجره‌های محتوا و بروزرسانی‌های جزئی که بر اساس زمان انتشارشان صورت گرفته است، با یکدیگر متفاوت هستند. توسعه‌دهندگان می‌توانند بسته به نیاز خود، مدل مورد نظر را انتخاب کنند.

آیا GPT-3.5 رایگان است؟

GPT-3.5 قدرت نسخه رایگان ChatGPT را تأمین می‌کند و در نتیجه به صورت رایگان در دسترس عموم مردم قرار دارد. با این حال، اگر شما یک توسعه‌دهنده هستید که قصد دارید GPT-3.5 Turbo را در برنامه خود ادغام کنید، لازم است که هزینه‌ پرداخت نمایید.

OpenAI در تاریخ 14 مارس 2023، GPT-4 را رونمایی کرد، تقریباً چهار ماه پس از آنکه این شرکت ChatGPT را در اواخر نوامبر 2022 به عموم مردم عرضه کرد.

GPT-4 جدیدترین خانواده از LLM‌ها (مدل‌های زبان بزرگ) است که توسط OpenAI راه‌اندازی شده است. نسخه قبلی آن، GPT 3.5، از زمان راه‌اندازی ChatGPT در نوامبر 2022، این chatbot بسیار محبوب را تأمین می‌کند. جذابیت اصلی GPT-4 در این است که چند حالته (multimodal) می‌باشد، به این معنا که علاوه بر دریافت دستورات متنی، قادر است داده‌های صوتی و تصویری را نیز پردازش کند.

به عنوان پیشرفته‌ترین خانواده مدل‌ها، GPT-4 در مقایسه با GPT 3.5 دارای بهبود و پیشرفت‌های بسیاری، شامل توانایی‌های بهتر در برنامه‌نویسی، نویسندگی و استدلال است. همانند GPT-3.5، مدل‌های متعددی زیر مجموعه GPT-4 قرار دارند، از جمله GPT-4 Turbo، نسخه‌ای پیشرفته که ChatGPT Plus را تامین می‌کند.

GPT-4 چه کارهایی می‌تواند انجام دهد؟

از آنجا که GPT-4 یک مدل بزرگ و چندحالته است، قادر است هم داده‌های متنی و هم تصویری را دریافت کرده و متونی شبیه به نوشته‌های انسان تولید کند. برای مثال، شما می‌توانید یک برگه کاری را آپلود کرده تا GPT-4 آن را اسکن کرده و به سوالات شما پاسخ دهد. GPT-4 همچنین می‌تواند نموداری را که آپلود کرده‌اید بخواند و محاسباتی انجام دهد.

GPT-4 دارای توانایی‌های «فکری» بیشتری است و در یک سری از آزمون‌های شبیه‌سازی شده، نسبت به GPT-3.5 عملکرد بهتری داشته است.

GPT-4 Turbo، آخرین مدل از شرکت OpenAI است که در نوامبر ۲۰۲۳ معرفی شد. از آن زمان، این مدل چندین به‌روزرسانی را تجربه کرده است، به‌طوری که OpenAI نسخه‌ی بهبود یافته‌ی بسیار مطلوب‌تری را با عنوان gpt-4-turbo-2024-04-09 در ابتدای آوریل راه‌اندازی کرد.
GPT-4 Turbo دارای پنجره‌ی زمینه‌ای به طول ۱۲۸,۰۰۰ توکن است که برابر با ۳۰۰ صفحه متن در یک درخواست است، بر اساس اطلاعات OpenAI، داده‌های آموزشی این مدل تا دسامبر ۲۰۲۳ به‌روز هستند.

در مقایسه با نسخه‌ی ژانویه ۲۰۲۴ GPT-4 Turbo، OpenAI اعلام کرده است که نسخه‌ی به‌روز شده در مجموعه‌ای از معیارهای بنچمارک که برای سنجش توانایی‌های مدل‌های هوش مصنوعی استفاده می‌شود، عملکرد بهتری دارد. این معیارها شامل MMLU (Measuring Massive Multitask Language Understanding)، MATH (Measuring Mathematical Problem Solving With the MATH Dataset)، و GPQA (A Graduate-Level Google-Proof Q&A Benchmark) می‌باشد.

هنگامی که سم آلتمن، مدیرعامل شرکت OpenAI، درباره نسخه به‌روز شده GPT-4 Turbo صحبت کرد، اظهار داشت که GPT-4 اکنون “به طور قابل توجهی هوشمندتر و دلپذیرتر شده است.” این نسخه جدید از تاریخ ۱۱ آوریل در دسترس کاربران ChatGPT Plus قرار گرفته است. اشتراک ChatGPT Plus ماهانه ۲۰ دلار هزینه دارد. هنگام استفاده از چت‌بات، این مدل تحت برچسب ‘GPT-4’ ظاهر می‌شود، زیرا طبق گفته‌های بالا، بخشی از خانواده مدل‌های GPT-4 است.

پیش از اقدام به خرید، باید به خاطر داشته باشید که حتی در کار با ChatGPT Plus،در GPT-4 محدودیتی به تعداد ۴۰ پیام در هر ۳ ساعت دارد. همچنین راهی رایگان برای دسترسی به GPT-4 Turbo وجود دارد: Microsoft Copilot! کوپایلوت، ربات گفتگوی هوش مصنوعی مایکروسافت است که پیش‌تر با نام Bing Chat شناخته می‌شد و بر روی پیشرفته‌ترین LLM شرکت OpenAI یعنی GPT-4 Turbo اجرا می‌شود. شما می‌توانید از طریق وب‌سایت اختصاصی آن یا درون موتور جستجوی Bing به Copilot دسترسی پیدا کنید. محبوبیت این ربات گفتگو از این واقعیت نشأت می‌گیرد که قابلیت‌های متعددی مشابه با ChatGPT Plus دارد، مانند دسترسی به اینترنت، پرسش‌های چندوجهی و منابع، بدون نیاز به اشتراک ماهانه ۲۰ دلاری.

تفاوت بین GPT-4 و GPT-3.5 چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت بین این مدل‌ها این است که GPT-4 چندوجهی است، به این معنا که علاوه بر متن، می‌تواند ورودی‌های تصویری را نیز استفاده کند، در حالی که GPT-3.5 تنها ورودی‌های متنی را پردازش می‌کند. GPT-4 از نظر قابلیت اطمینان، خلاقیت و حتی هوش، با توجه به امتیازات بهتر بنچمارک، قابلیت‌های برتری دارد.

بله، همانند مدل‌های قبلی GPT، GPT-4 نیز دارای محدودیت‌ها و خطاهایی است. OpenAI حتی اعلام کرده که این مدل «کاملاً قابل اعتماد نیست (واقعیت‌ها را ساخته و خطاهای استدلالی دارد).»
علی‌رغم این هشدار، OpenAI می‌گوید که GPT-4 نسبت به مدل‌های قبلی کمتر دچار توهم می‌شود. به نظر می‌رسد که GPT-4 در یک ارزیابی داخلی (adversarial factuality)، در حدود 40% بالاتر از GPT-3.5 امتیاز کسب کرده است. نمودار در زیر آمده است.