در این مقاله به بررسی سوره أعراف آیات 163 تا 167 خواهیم پرداخت که در آن به ناسپاسی اصحاب «سبت» و مجازات آنها اشاره شده است. این آیات بازتابی است از داستان یهودیانی که در ساحل دریا زندگی میکردند و در روز شنبه، از دستور خدا نافرمانی کردند. خداوند از طریق این آیات، به ما نشان میدهد که چگونه او این گروه نافرمان را امتحان و نهایتاً آنها را به سبب نافرمانیهایشان مجازات کرد. این آیات به ما یادآوری میکنند که نه تنها خودمان نباید از دستورات خداوند متعال نافرمانی کنیم، بلکه باید کسانی که نافرمانی میکنند را نیز نهی کنیم. یادگیری از آموزههای این آیات میتواند به ما کمک کند تا در زندگی روزمره خود از خدا پروا کنیم و راه درست را در پیش گیریم.
وَسْاَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَهِ الَّتى کانَتْ حاضِرَهَ الْبَحْرِ | از یهودیانی که در ساحل دریا بودند، دربارهی آن شهر بپرس[i] |
اِذْ یَعْدونَ فِى السَّبْتِ | آنگاه که در روز شنبه، حکم خدا را نافرمانی میکردند. |
اِذْ تَأْتیهِمْ حیتانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا | هنگامی که ماهیها، در روز شنبه به روی آب میآمدند |
وَ یَوْمَ لایَسْبِتونَ لاتَأْتیهِمْ | ولی روزهای دیگر نزدیک آنها نمیآمدند |
کَذٰلِکَ نَبْلوهُمْ بِما کانوا یَفْسُقونَ (163) | ما این گونه آنان را آزمودیم، زیرا نافرمانی میکردند |
وَ اِذْ قالَتْ اُمَّهٌ مِنْهُمْ لِمَ تَعِظونَ قَوْمًا | آنگاه که گروهی از آنها گفتند: «چرا قومی را نصیحت میکنید |
اللّهُ مُهْلِکُهُمْ اَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذابًا شَدیدًا | که خدا آنها را هلاک یا به سختی مجازات میکند؟» |
قالوا مَعْذِرَهً اِلیٰ رَبِّکُمْ | و گروهی گفتند: «میخواهیم به درگاه الهی عذر داشته باشیم |
وَ لَعَلَّهُمْ یَتَّقونَ (164) | شاید آنان بترسند و اهل تقوا شوند» |
فَلَمّا نَسوا ما ذُکِّروا بِهى | وقتی آنچه را به آنان تذکّر داده شد ، فراموش کردند |
اَنْجَیْنَا الَّذینَ یَنْهَوْنَ عَنِ السّوءِ | کسانی را که از بدی نهی میکردند، نجات دادیم |
وَ اَخَذْنَا الَّذینَ ظَلَموا بِعَذابٍ بَئیسٍ | و ستمگران را به مجازاتی شدید، گرفتار کردیم؛ |
بِما کانوا یَفْسُقونَ (165) | زیرا نافرمانی میکردند |
فَلَمّا عَتَوْا عَمّا نُهوا عَنْهُ | آنگاه وقتی از آنچه که از آن نهی شده بودند، سرپیچی کردند |
قُلْنا لَهُمْ کونوا قِرَدَهً خاسِئینَ (166) | به آنان گفتیم: «بوزینگانی رانده شده باشید» |
وَ اِذْ تَاَذَّنَ رَبُّکَ | و آنگاه که خدایت اعلام کرد که |
لَیَبْعَثَنَّ عَلَیْهِمْ اِلیٰ یَوْمِ الْقِیامَهِ | «حتماً تا روز قیامت، کسی را مأمور آنان میکند |
مَنْ یَسومُهُمْ سوءَ الْعَذابِ | کسی که مجازات سخت را به ایشان بچشاند» |
اِنَّ رَبَّکَ لَسَریعُ الْعِقابِ | قطعاً خدای تو بعضی از گناهان را زود کیفر میدهد |
وَ اِنَّهو لَغَفورٌ رَحیمٌ (167) | و البتّه او نسبت به گناهان دیگر آمرزنده و مهربان است. |
[i] در آیات 163 تا 166 قرآن مردم یک آبادی را به سه گروه تقسیم می کند: گروهی ستمگر که فرمان الهی را نادیده گرفته و ستم کردند، گروه دوم کسانی که نسبت به گروه اول ساکت بوده و آنان را نصیحت نکردند و گروه سوم کسانی که به کار ستمگران اعتراض کرده و آنان را نصیحت می کردند. آنگاه خداوند فقط گروهی را نجات می دهد که دیگران را از بدی نهی می کردند و گروه دوم که ستمگر نبودند ولی نسبت به ستمگران ساکت بودند را نیز عذاب می کند. این مطلب مهم است، چه زیبا امام حسین(ع) فرمودند «نه ظالم باش و نه مظلوم و نه مشاهده گر ظلم».
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
بد است، توجه داشته باشد:
- چنان رفتار کنید که درگاه الهی عذری داشته باشید، اهل تقوا باشید