در این مقاله، ما به تفسیر سوره أنفال آیات 11 تا 19 میپردازیم. این آیات از قرآن روایتگر وقایع حماسی جنگ بدر میباشند که در آن خداوند متعال مسلمانان را در مقابل دشمنانشان یاری داد. توضیحات مفصلی در خصوص نحوه پشتیبانی خدا از مسلمانان، مثل فرستادن باران برای تطهیر و رفع تشنگی آنان و چگونگی تقویت دلها و استوار کردن گامهایشان در مسیر جهاد و مبارزه در این آیات آمده است. این آیات همچنین به توصیف جزئیات جنگ و مقابله با کافران و عواقب آن برای کسانی که با خدا و پیامبرش مبارزه میکنند، میپردازند. در ادامه، ما به ترجمه این آیات خواهیم پرداخت.
اِذْ یُغَشّیکُمُ النُّعاسَ اَمَنَهً مِنْهُ | یاد کنید هنگامی که خوابی آرامبخش و سَبُک شما را فرا گرفت |
وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً | و از آسمان بارانی برشما فرو فرستاد |
لِیُطَهِّرَکُمْ بِهى وَیُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ | تا شما را پاک گرداند و پلیدی شیطان را از شما دور کند |
وَ لِیَرْبِطَ عَلیٰ قُلوبِکُمْ | و دلهایتان را محکم نماید |
وَ یُثَبِّتَ بِهِ الْاَقْدامَ (11) | و به وسیلهی آن گامهایتان را استوار نماید[i] |
اِذْ یوحى رَبُّکَ اِلَى الْمَلائِکَهِ اَنّى مَعَکُمْ | هنگامی که خدای تو به فرشتگان وحی میکرد که «من با شمایم»، |
فَثَبِّتُوا الَّذینَ آمَنوا | پس کسانی را که ایمان آوردند، استوار و ثابتقدم نمائید. |
سَاُلْقى فى قُلوبِ الَّذینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ | به زودی، در دلهای منکرانِ حقیقت ، ترس میافکنم |
فَاضْرِبوا فَوْقَ الْاَعْناقِ وَ اضْرِبوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنانٍ (12) | پس گردن آنها را بزنید و همه انگشتانشان را قطع کنید |
ذٰلِکَ بِاَنَّهُمْ شاقُّوا اللّهَ وَ رَسولَهو | این سختگیری بخاطر آن است که با خدا و پیامبر جنگ کردند |
وَ مَنْ یُشاقِقِ اللّهَ وَ رَسولَهو | و هر کس با خداوند و رسولش مبارزه کند |
فَاِنَّ اللّهَ شَدیدُ الْعِقابِ (13) | بداند که خدا به سختی مجازات میکند |
ذٰلِکُمْ فَذوقوهُ وَ اَنَّ لِلْکافِرینَعَذابَ النّارِ(14) | این را بچشید، و برای کافران نیز مجازات آتش است |
یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا | ای کسانی که ایمان آوردهاید، |
اِذا لَقیتُمُ الَّذینَ کَفَروا زَحْفًا | هرگاه در جنگ با گروه انبوهی از کافران روبرو شدید، |
فَلا تُوَلّوهُمُ الْاَدْبارَ (15) | هرگز به آنان پشت نکرده و فرار نکنید |
وَ مَنْ یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهو | و هر کس در آن روز به آنان پشت کند، |
اِلّا مُتَحَرِّفًا لِقِتالٍ | جز اینکه بخواهد برای نبردی مجدّد آماده شود، |
اَوْ مُتَحَیِّزًا اِلیٰ فِئَهٍ | یا به گروهی دیگر از همرزمان خود ملحق شود، |
فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللّهِ | قطعاً سزاوار خشم الهی میشود |
وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصیرُ (16) | و جایگاهش جهنّم است و بد سرانجامی است |
فَلَمْ تَقْتُلوهُمْ وَ لٰکِنَّ اللّهَ قَتَلَهُمْ | شما آنان را نکشتید، خدا آنان را کشت |
وَ ما رَمَیْتَ اِذْ رَمَیْتَ | و تو تیر نزدی، در همان هنگامیکه تیر اندازی کردی، |
وَ لٰکِنَّ اللّهَ رَمیٰ | بلکه این اللّه بود که تیر پرتاب کرد |
وَ لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنینَ مِنْهُ بَلاءً حَسَنًا | و چنین کرد تا با آن، مؤمنان را بخوبی امتحان کند |
اِنَّ اللّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ (17) | که خدا شنوایی داناست |
ذٰلِکُمْ وَ اَنَّ اللّهَ موهِنُ کَیْدِ الْکافِرینَ (18) | چنین بود و خدا سستکنندهی نیرنگ کافران است |
اِنْ تَسْتَفْتِحوا فَقَدْ جاءَکُمُ الْفَتْحُ | ای مؤمنان اگر پیروزی میطلبید، قطعاً پیروزی برای شما آمد |
وَ اِنْ تَنْتَهوا فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ | واگر از مخالفت دست بردارید این برای شما بهتر است |
وَ اِنْ تَعودوا نَعُدْ | و اگر به ناحق بازگردید، ما هم به تنبیه شما بر میگردیم |
وَلَنْ تُغْنِیَ عَنْکُمْ فِئَتُکُمْ شَیْئًا | و لشکر شما، هیچ کاری برایتان نخواهد کرد، |
وَ لَوْ کَثُرَتْ وَ اَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُؤْمِنینَ (19) | هرقدر که زیاد هم باشند، برای اینکه خدا با مؤمنان است. |
[i] سپاه مشرکان در آغاز جنگ بدر پیش دستی کردند و بر چاههای بدر مسلط شدند و مسلمانان از تشنگی و بی آبی بیمناک شدند و در این حال وسوسه شیطان آنان را کلافه کرده بود، گویا شیطان به آنان می گفت: شما با وجود ناپاکی چطور نماز می خوانید؟ در این گیر و دار بود که بارانی لطیف باریدن گرفت و مجاهدان مسلمان خود را با آب باران تطهیر کردند و وسوسه های شیطانی را از خود زدودند و با روحیه ای استوار آماده پیکار شدند. با نزول باران زمین زیر پایشان سخت شد و همین یکی از عوامل پیروزی آنها بود.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- یاد کنید هنگامی را که خداوند از آسمان بارانی بر شما فرو فرستاد تا شما را پاک گرداند و پلیدی شیطان را از شما دور کند و دلهایتان را محکم نماید و به وسیلهی آن گامهایتان را استوار نماید و فرمود: «من با شمایم»