این صفحه به بررسی سوره رعد آیات 8 تا 15 از قرآن مجید می پردازد. در این آیات درباره موضوعاتی همچون علم و قدرت بینهایت خداوند، امور غیبی، عدالت الهی، پدیدههای طبیعی نظیر باران و رعد و برق، لزوم سجده و اطاعت تمام مخلوقات از خداوند و بیاثر بودن شرک و بتپرستی سخن میگوید. این آیات ضمن توصیف صفات و افعال خداوند، بر یگانگی و فرمانروایی مطلق او بر هستی تأکید دارند.
اَللّهُ یَعْلَمُ ما تَحْمِلُ کُلُّ اُنْثیٰ | خداوند، صفات جنین و تولّد هر موجود مادّهای را میداند؛ |
وَ ما تَغیضُ الْاَرْحامُ وَ ما تَزْدادُ | و آنچه که رحمها کم یا زیاد میکنند را میداند؛ |
وَ کُلُّ شَىْءٍ عِنْدَهو بِمِقْدارٍ (8) | و هر چیزی نزد او، اندازهی معیّنی دارد |
عالِمُ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَهِ الْکَبیرُ الْمُتَعالِ (9) | او دانای پنهان و آشکار و بزرگ و بلند مرتبه است |
سَواءٌ مِنْکُمْ مَنْ اَسَرَّ الْقَوْلَ وَ مَنْ جَهَرَ بِهى | برای او تفاوتی ندارد، که سخنی را پنهان، یا آشکار کنید؛ |
وَ مَنْ هُوَ مُسْتَخْفٍ بِاللَّیْلِ | و نیز تفاوتی ندارد، آن کس که شبانه مخفیانه حرکت میکند |
وَ سارِبٌ بِالنَّهارِ (10) | یا آن که در روز، آشکارا حرکت مینماید |
لَهو مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهى | فرشتگان یا مأمورین الهی، در جلو و عقب هر انسانی، |
یَحْفَظونَهو مِنْ اَمْرِ اللّهِ | او را به فرمان خدا، از آسیبها حفظ میکنند |
اِنَّ اللّهَ لایُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ | یقیناً، خداوند حال و روزِ هیچ قومی را تغییر نمیدهد |
حَتّیٰ یُغَیِّروا ما بِاَنْفُسِهِمْ | مگر آنکه آن مردم، خودشان را تغییر دهند. |
وَ اِذا اَرادَ اللّهُ بِقَوْمٍ سوءًا فَلا مَرَدَّ لَهو | و هرگاه خدا برای قومی بدی بخواهد، برگشتی برای آن نیست |
وَ ما لَهُمْ مِنْ دونِهى مِنْ والٍ (11) | و در برابر او، هیچ حمایت کنندهای ندارند |
هُوَ الَّذى یُریکُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَ طَمَعًا | اوست که برق را که عاملِ بیم و امید است به شما نشان میدهد |
وَ یُنْشِئُ السَّحابَ الثِّقالَ (12) | و ابرهای سنگین بار[i] را پدید میآورد |
وَ یُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهى | و رعد، با انجام وظیفه الهی خود، در حقیقت حمد او را میگوید؛ |
وَ الْمَلائِکَهُ مِنْ خیفَتِهى | و فرشتگان نیز از هیبت او، تسبیح میگویند[ii] |
وَ یُرْسِلُ الصَّواعِقَ فَیُصیبُ بِها مَنْ یَشاءُ | و صاعقهها را میفرستد و هرکه را خواهد گرفتار آن کند |
وَ هُمْ یُجادِلونَ فِى اللّهِ | با این حال مشرکان، دربارهی خدا سرگرم مجادله هستند |
وَ هُوَ شَدیدُ الْمِحالِ (13) | در حالی که مجازات او شدید است |
لَهو دَعْوَهُ الْحَقِّ | تنها خداست که سزاوار خواندن و عبادت است |
وَ الَّذینَ یَدْعونَ مِنْ دونِهى | و کسانی را که مشرکان، به جای او میخوانند، |
لا یَسْتَجیبونَ لَهُمْ بِشَىْءٍ | هیچ جوابی به دعای آنها نمیدهند، |
اِلّا کَباسِطِ کَفَّیْهِ اِلَى الْماءِ | مگر مانند کسی که دوکفِ دستش را به سوی آب میگشاید |
لِیَبْلُغَ فاهُ وَ ما هُوَ بِبالِغِهى | تا آب را به دهانش برساند، ولی آن هرگز به او نمیرسد |
وَ ما دُعاءُ الْکافِرینَ اِلّا فى ضَلالٍ (14) | و درخواست کافران از این خدایان فقط درگمراهی است |
وَ لِلّهِ یَسْجُدُ مَنْ فِى السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ | و هرکه در آسمانها و زمین است و سایههایشان، |
طَوْعًا وَ کَرْهًا | بخواهند یا نخواهند، |
وَ ظِلالُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ (15) | هر صبح و شام، به خدا سجده میکند. [iii] |
[i] برای آنکه بدانید این ابرها، چه بار سنگینی را حمل میکند باید توجّه کنید که مجموع آب تمام رودهای جهان، فقط بخشی از آبی میباشد که توسط ابرها حمل میشود و به ارتفاعات منتقل میگردد.
[ii] رعد در سوره 13 و جزء 13 و آیه 13 آمده است.
[iii] سجده ای که در این آیه مطرح است سجده تکوینی است و معنای آن این است که تمام ذرات عالم مطیع فرمان خدا هستند و همان وظیفه ای که او معیّن فرموده است را اجرا میکنند. مثلاً یک سلول در بدن انسان حتّیٰ اگر او کافر باشد به فرمان خداوند وظیفه خود را انجام میدهد.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است :
- خداوند، صفات جنین هر زن حامله ای را میداند؛ و هر چیزی نزد او، اندازهی معیّنی دارد؛ او دانای پنهان و آشکار و بزرگ و بلندمرتبه است ؛ برای او تفاوتی ندارد، که سخنی را پنهان، یا آشکار کنید؛ فرشتگان یا همان مأمورین الهی، او را به فرمان خدا، از آسیبها حفظ میکنند؛ خداوند حال و روزِ هیچ قومی را تغییر نمیدهد مگر آنکه آن مردم، خودشان را تغییر دهند.