این مقاله به بررسی سوره اسراء آیات 53 تا 60 از قرآن کریم، با موضوع راه مقابله با شیطان میپردازد. در این آیات، خداوند به پیامبر اکرم (ص) میفرماید که به بندگانش بگوید با بهترین کلام سخن بگویند تا شیطان میان آنها فتنه نیندازد. همچنین بیان میدارد که خداوند به حال همه آگاه است و اگر بخواهد میتواند آنها را مجازات کند. در ادامه، به پیامبران گذشته و قوم ثمود اشاره میکند که چگونه با نشانههای الهی مخالفت کردند و گرفتار عذاب الهی شدند. این آیات درسهای مهمی درباره مقابله با چگونگی وسوسههای شیطان را به ما میدهد.
وَ قُلْ لِعِبادى یَقولوا الَّتى هِیَ اَحْسَنُ | به بندگانم بگو: «با بهترین روش سخن بگویند؛ |
اِنَّ الشَّیْطانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ | که اگر چنین نکنند، شیطان میان آنها را به هم میزند؛ |
اِنَّ الشَّیْطانَ کانَ لِلْاِنْسانِ عَدُوًّا مُبینًا (53) | واقعاً شیطان برای انسان دشمنی آشکار بوده است[i]» |
رَبُّکُمْ اَعْلَمُ بِکُمْ | خدا به شما داناتر است. |
اِنْ یَشَأْ یَرْحَمْکُمْ اَوْ اِنْ یَشَأْ یُعَذِّبْکُمْ | اگر بخواهد بر شما رحمت آورد یا شما را مجازات کند |
وَ ما اَرْسَلْناکَ عَلَیْهِمْ وَکیلًا (54) | و ای پیامبر، تو را وکیل مردم نکردهایم |
وَ رَبُّکَ اَعْلَمُ بِمَنْ فِى السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ | خدای تو به حال هرآنچه در آسمانها و زمین است، داناتر است؛ |
وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِیّینَ عَلیٰ بَعْضٍ | یقیناً بعضی ازپیامبران را نسبت بهبعضی دیگر امتیاز دادیم |
وَ آتَیْنا داوودَ زَبورًا (55) | و به داوود نبی، زبور را دادیم |
قُلِ ادْعوا الَّذینَ زَعَمْتُمْ مِنْ دونِهى | بگو:«کسانی را که گمان دارید خدا هستند، صدا بزنید[ii] |
فَلا یَمْلِکونَ کَشْفَ الضُّرِّ عَنْکُمْ | نه میتوانند ضرر شما را رفع کنند |
وَ لاتَحْویلًا (56) | و نه تغییری در آن ایجاد نمایند» |
اُولٰئِکَ الَّذینَ یَدْعونَ | آن کسانی را که این مشرکان میخوانند |
یَبْتَغونَ اِلیٰ رَبِّهِمُ الْوَسیلَهَ | خود در تلاشند تا وسیلهای به سوی خداوند بجویند |
اَیُّهُمْ اَقْرَبُ | تا کدام یک از آنان به خداوند نزدیکتر شوند |
وَ یَرْجونَ رَحْمَتَهو وَ یَخافونَ عَذابَهو | و به رحمتش امید دارند و از مجازاتش میترسند |
اِنَّ عَذابَ رَبِّکَ کانَ مَحْذورًا (57) | چرا که از مجازات الهی، باید بر حذر بود |
وَ اِنْ مِنْ قَرْیَهٍ | و هیچ شهر و دیاری نیست |
اِلّا نَحْنُ مُهْلِکوها قَبْلَ یَوْمِ الْقِیامَهِ | مگر اینکه ما پیش از روز قیامت نابودش میکنیم، |
اَوْ مُعَذِّبوها عَذابًا شَدیدًا | یا اگر گناهکارند آنها را به سختی مجازات خواهیم کرد |
کانَ ذٰلِکَ فِى الْکِتابِ مَسْطورًا (58) | این در کتاب الهی ثبت شده است |
وَ ما مَنَعَنا اَنْ نُرْسِلَ بِالْآیاتِ | و چیزی ما را باز نداشت از این که نشانهها را بفرستیم |
اِلّا اَنْ کَذَّبَ بِهَا الْاَوَّلونَ | جز اینکه گذشتگان، آنها را دروغ شمردند؛ |
وَ آتَیْنا ثَمودَ النّاقَهَ مُبْصِرَهً | مثلاً به قوم ثمود، آن شتر را دادیم که نشانهای روشن بود، |
فَظَلَموا بِها | امّا به آن ستم کردند |
وَ ما نُرْسِلُ بِالْآیاتِ اِلّا تَخْویفًا (59) | و ما نشانهها را فقط برای هشدار دادن میفرستیم |
وَ اِذْ قُلْنا لَکَ اِنَّ رَبَّکَ اَحاطَ بِالنّاسِ | یادآور هنگامیکه به تو گفتیم: «خدای تو بر مردم احاطه دارد»، |
وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْیَا الَّتى اَرَیْناکَ اِلّا فِتْنَهً لِلنّاسِ | و آن رؤیایی را که به تو نشان دادیم فقط امتحانی برای مردم بود |
وَ الشَّجَرَهَ الْمَلْعونَهَ فِى الْقُرْآنِ | و نیز آن درخت لعنت شده در قرآن چنین بود، |
وَ نُخَوِّفُهُمْ | ما آنان را میترسانیم[iii] |
فَما یَزیدُهُمْ اِلّا طُغْیانًا کَبیرًا (60) | ولی فقط باعث طغیان بزرگ آنها میشود. |
[i] با استفاده از این آیه می توانید از اختلاف و کدورت در خانواده جلوگیری نمائید.
[ii] علت گرفتاری ما این است که غیر خدا را صدا میزنیم و به سحر، جادو، جن و قدرتمندان پناه میبریم.
[iii] شاید این درخت لعنت شده در قرآن، همان درخت نمادینی است که خداوند به حضرت آدم و همسرش فرمود از میوه آن نخورید ولی آنان خوردند و از باغ اخراج شدند. این درخت برای امتحان انسان است، اشاره به همان شجره خبیثه است که در آیه 26 سوره ابراهیم نیز آمده است.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- به بندگانم بگو: «با بهترین روش سخن بگویند؛ که اگر چنین نکنند، شیطان میان آنها را به هم میزند؛ و ای پیامبر، تو را وکیل مردم نکردهایم؛ خدای تو به حال هر آنچه در آسمانها و زمین است، داناتر است؛