سوره کهف آیات ۹ تا ۲۱ – سرگذشت اصحاب کهف

۱۲/۰۶/۱۴۰۲

این نوشتار شامل سوره کهف آیات ۹ تا ۲۱ از قرآن کریم و داستان زیبا و آموزنده اصحاب کهف است. آیات سرگذشت جوانانی را توصیف می‌کنند که به خداوند یکتا ایمان آورده بودند و برای دوری از بت‌پرستی قوم خود و ترس از سنگسار شدن توسط کافران،از شهر و دیارشان فرار کردند و به غاری پناه بردند. خداوند سال‌ها آنها را به همراه سگشان در خوابی عمیق فرو برد. وقتی آن ها بیدار شدند ، یکی از افرادشان را به شهر فرستادند تا غذایی تهیه کند و آن جا بود که فهمیدند چه رخ داده است. این ماجرا نشانه‌ای از قدرت الهی و داستانی شگفت‌انگیز درباره ایمان و استقامت این جوانان مؤمن در برابر فشارهای مشرکان می باشد.

اَمْ حَسِبْتَ اَنَّ اَصْحابَ الْکَهْفِ وَ الرَّقیمِ	آیا گمان کردی که اصحاب کهف و رقیم،[i]
کانوا مِنْ آیاتِنا عَجَبًا (۹)‏	از نشانه‌های شگفت ما هستند؟
اِذْ اَوَى الْفِتْیَهُ اِلَى الْکَهْفِ	زمانی که آن جوانمردان به غار پناه بردند
فَقالوا رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً	پس گفتند: «خدایا،رحمتی از نزد خود به ما عطا کن
وَ هَیِّئْ لَنا مِنْ اَمْرِنا رَشَدًا (۱۰)‏	و برای ما در کارمان رشد و هدایت فراهم ساز»
فَضَرَبْنا عَلیٰ آذانِهِمْ فِى الْکَهْفِ ‏	پس در آن غار، با خواب، برگوش‌هایشان پرده زدیم؛
سِنینَ عَدَدًا(۱۱)	برای سالهای متوالی!
ثُمَّ بَعَثْناهُمْ لِنَعْلَمَ	سپس آنان را برانگیختیم تا مشخّص کنیم
اَیُّ الْحِزْبَیْنِ اَحْصیٰ لِما لَبِثوا اَمَدًا (۱۲)‏	کدام گروه، مدّت خوابشان را بهتر حساب‌ می‌کنند
نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّ	ما خبرشان را به درستی بر تو حکایت می‌کنیم
اِنَّهُمْ فِتْیَهٌ آمَنوا بِرَبِّهِمْ	آنان جوانمردانی بودند که به خدای خود ایمان آوردند،
وَ زِدْناهُمْ هُدًى (۱۳)‏	ما هم بر هدایت آنان افزودیم‏
وَ رَبَطْنا عَلیٰ قُلوبِهِمْ اِذْ قاموا	و آنگاه که قیام کردند، دل‌هایشان را استوار کردیم
فَقالوا رَبُّنا رَبُّ السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ	پس گفتند: «خدای ما همان صاحب آسمان‌ها و زمین است،
لَنْ نَدْعُوَ مِنْ دونِه‌_ى اِلٰهًا	هرگز جز او خدایی را نخواهیم خواند
لَقَدْ قُلْنا اِذًا شَطَطًا (۱۴)‏	که در این صورت، سخن باطل و بی اساس‌گفته‌ایم
هٰؤُلاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذوا مِنْ دونِه‌_ى آلِهَهً	ولی قوم ما، که جز او، خدایانی را گرفتند،
لَوْلا یَأْتونَ عَلَیْهِمْ بِسُلْطانٍ بَیِّنٍ	چرا دلیل روشنی بر این کار نمی‌آورند؟
فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَریٰ عَلَى اللّهِ کَذِبًا (۱۵)‏	و کیست ستمکارتر از آن که بر خدا دروغ می‌بندد؟»
وَ اِذِ اعْتَزَلْتُموهُمْ وَ ما یَعْبُدونَ اِلَّا اللّهَ	حال‌ که شما از آنها و آنچه جز خدا می‌پرستیدند، دوری کردید؛
فَأْووا اِلَى الْکَهْفِ	پس به این غار، پناه برید
یَنْشُرْ لَکُمْ رَبُّکُمْ مِنْ رَحْمَتِه‌_ى	تا خدا نصیبی از رحمتش را برای شما بگستراند
وَ یُهَیِّئْ لَکُمْ مِنْ اَمْرِکُمْ مِرْفَقًا (۱۶)‏	و در کارتان گشایشی ایجاد کند
وَ تَرَى الشَّمْسَ اِذا طَلَعَتْ	و خورشید را که می‌بینی، در هنگام طلوع،
تَزاوَرُ عَنْ کَهْفِهِمْ ذاتَ الْیَمینِ	به سمت راست غارشان متمایل بود؛
وَ اِذا غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذاتَ الشِّمالِ	وهنگام غروب، نورش از سمت چپ آنان می‌گذشت؛
وَ هُمْ فى فَجْوَهٍ مِنْهُ	در حالی که آنان در جایی وسیع از آن غار بودند
ذٰلِکَ مِنْ آیاتِ اللّهِ	آری این ماجرا، از نشانه‌های خداست،
مَنْ یَهْدِ اللّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ	هرکه را خدا هدایت کند، او واقعاً هدایت شده است؛
وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَه_و وَلِیًّا مُرْشِدًا (۱۷)‏	و هر که را گمراه کند، هرگز برایش یاورِ راهبری نخواهی‌ یافت
وَ تَحْسَبُهُمْ اَیْقاظًا وَ هُمْ رُقودٌ	می‌پنداری که آنان بیدارند، در حالی که خفته‌اند
وَ نُقَلِّبُهُمْ ذاتَ الْیَمینِ وَ ذاتَ الشِّمالِ	و ما آنان را به راست و چپ می‌گردانیم
وَ کَلْبُهُمْ باسِطٌ ذِراعَیْهِ بِالْوَصیدِ	و سگشان نیز دو دستش را بر آستانه‌ی‌ غار دراز کرده بود.
لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَیْهِمْ	اگر بر حالشان آگاهی می‌یافتی،
لَوَلَّیْتَ مِنْهُمْ فِرارًا	به آنان پشت می‌کردی و می‌گریختی ؛
وَ لَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا (۱۸)‏	و جانِ تو پر از ترس می‌شد
وَ کَذٰلِکَ بَعَثْناهُمْ لِیَتَساءَلوا بَیْنَهُمْ	به این ترتیب ما بیدارشان کردیم تا از یکدیگر سؤال کنند؛
قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ کَمْ لَبِثْتُمْ	یکی از آنان گفت: «چه مدّت اینجا مانده‌اید؟»
قالوا لَبِثْنا یَوْمًا اَوْ بَعْضَ یَوْمٍ	گروهی گفتند: «یک روز یا قسمتی از روز»
قالوا رَبُّکُمْ اَعْلَمُ بِما لَبِثْتُمْ	گروه دوم گفتند: «خدا به این مدّت، داناتر است،
فَابْعَثوا اَحَدَکُمْ بِوَرِقِکُمْ هٰذِه‌_ى اِلَى الْمَدینَهِ	اینک یکی از خودتان را با این پول به شهر بفرستید؛
فَلْیَنْظُرْ اَیُّها اَزْکیٰ طَعامًا	تا ببیند کدام یک از آنها در بازار ، غذایش پاکیزه‌تر است؛
فَلْیَأْتِکُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ	و برایتان غذایی از آن شخص بیاورد؛
وَ لْیَتَلَطَّفْ	او که به شهر می‌رود، باید با محبّت و دقّت رفتار کند؛
وَ لایُشْعِرَنَّ بِکُمْ اَحَدًا (۱۹)‏	و کسی را از وجود شما آگاه نگرداند [ii]
اِنَّهُمْ اِنْ یَظْهَروا عَلَیْکُمْ یَرْجُموکُمْ	زیرا اگر آنان بر شما دست یابند، سنگسارتان می‌کنند؛
اَوْ یُعیدوکُمْ فى مِلَّتِهِمْ	یا شما را به آیین نادرست خود بازمی‌گردانند؛
وَ لَنْ تُفْلِحوا اِذًا اَبَدًا (۲۰)‏	و در آن صورت هرگز رستگار نخواهید شد»
وَ کَذٰلِکَ اَعْثَرْنا عَلَیْهِمْ	و بدین‌گونه مردم را از حال آنها آگاه کردیم؛
لِیَعْلَموا اَنَّ وَعْدَ اللّهِ حَقٌّ	تا بدانند که وعده‌ی خدا حق است ؛
وَ اَنَّ السّاعَهَ لارَیبَ فیها	و در قیامت هیچ شکّی نیست.
اِذْ یَتَنازَعونَ بَیْنَهُمْ اَمْرَهُمْ	آنگاه که مردم در کار آنها، با یکدیگر اختلاف کردند،
فَقالُوا ابْنوا عَلَیْهِمْ بُنْیانًا	پس گروهی گفتند: «بر مقبره‌ی آنها ساختمانی را بنا کنید؛
رَبُّهُمْ اَعْلَمُ بِهِمْ	زیرا خدای آنها به احوالشان داناتر است».
قالَ الَّذینَ غَلَبوا عَلیٰ اَمْرِهِمْ	امّا کسانی که در آن کشمکش، بر کار غلبه یافتند، گفتند:
لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ مَسْجِدًا (۲۱)‏	«حتماً روی قبرآنها مسجدی می‌سازیم.[iii]»

[i] با این پرسش، قرآن در حقیقت می‌فرماید: چنین نیست که این موضوع خیلی عجیب باشد، ما آیاتی شگفت انگیزتر هم بسیار داریم، در معنای «رقیم»، گفته‌اند لوحی بوده که بر کنار غار نصب شده و نام این افراد در آن است؛ و گفته‌اند نام شهری بوده که نزدیک آن غار است. رقیم به معنای «نوشته شده» می باشد.

[ii] گفته شده کلمه «لیَتَلَطَّف»، کلمه وسط قرآن است، یعنی «همیشه با محبت و نرمی» برخورد کنید.

[iii] از این آیه معلوم میشود که ساختن مسجد در کنار مقبره بزرگان به نیت ترویج عبادت خدا و مرام توحیدی آن بزرگان، از نظر قرآن امر ناپسندی نیست.

تعبیر این آیات در استخاره با قرآن

خوب است :

به شرطی که این دعای قرآنی را مرتب بخوانید: «خدایا،رحمتی از نزد خود به ما عطا کن و برای ما در کارمان رشد و هدایت فراهم ساز» ‏‌تا خدا رحمتش را برای شما بگستراند و در کارتان گشایش ایجاد کند ‏

استخاره با قرآن