در این مقاله به بررسی سوره حج آیات 52 تا 60 از کلام الله مجید می پردازیم که درباره دعوت پیامبران الهی و مشیت خداوند در پایبندی بندگان به دین حق سخن میگویند. در ابتدای این آیات آمده که هرگاه پیامبری برای رسالت مردم انتخاب میشد شیطان برای اخلال در کار او برنامه و نقشه میریخت اما خداوند حکیم دانا، این نقشهها را محو میساخت. هدف الله از این کار شناسایی بیماردلان و گمراهان از مومنان و اهلدانش است. امید که مطالعه این آیات راهگشای ما در راه هدایت باشد.
وَ ما اَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسولٍ وَ لانَبىٍّ | و پیش از تو هیچ فرستاده و پیامبری را نفرستادیم، |
اِلّا اِذا تَمَنّیٰ اَلْقَى الشَّیْطانُ فى اُمْنیَّتِهى | جز اینکه هرگاه برنامهای داشت، شیطان در آن اخلال میکرد؛ |
فَیَنْسَخُ اللّهُ ما یُلْقِى الشَّیْطانُ | امّا خدا، آثار شیطانی را محو میکند؛ |
ثُمَّ یُحْکِمُ اللّهُ آیاتِهى وَ اللّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ (52) | سپس آیاتش را استوار میسازد؛ و خدا، دانایی حکیم است[i] |
لِیَجْعَلَ ما یُلْقِى الشَّیْطانُ فِتْنَهً | هدف این است که خداوند، اثرات شیطانی را، امتحانی قرار دهد، |
لِلَّذینَ فى قُلوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْقاسِیَهِ قُلوبُهُمْ | برای بیمار دلان و سنگدلان |
وَ اِنَّ الظّالِمینَ لَفى شِقاقٍ بَعیدٍ (53) | و قطعاً ستمکاران در ستیز و گمراهی زیادی هستند |
وَ لِیَعْلَمَ الَّذینَ اوتُوا الْعِلْمَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ | تا اهل دانش بدانند که این، حقّ و از جانب خدای تو میباشد؛ |
فَیُؤْمِنوا بِهى فَتُخْبِتَ لَهو قُلوبُهُمْ | پس به آن ایمان آورند ودلهایشان در برابر آن خاضع گردد؛ |
وَ اِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ آمَنوا | و خدا هدایت کنندهی مؤمنان است؛ |
اِلیٰ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ (54) | به راهی راست و استوار |
وَ لایَزالُ الَّذینَ کَفَروا فى مِرْیَهٍ مِنْهُ | پیوسته کافران، درباره قرآن در شکّ و تردید هستند؛ |
حَتّیٰ تَأْتِیَهُمُ السّاعَهُ بَغْتَهً | تا آنکه قیامت، به ناگاه فرا برسد؛ |
اَوْ یَأْتِیَهُمْ عَذابُ یَوْمٍ عَقیمٍ (55) | یا عذاب در روزی که در پس آن فردایی نیست، بیاید |
اَلْمُلْکُ یَوْمَئِذٍ لِلّهِ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ | حکومت در آن روز برای خداست، میان آنها قضاوت میکند ؛ |
فَالَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ | کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند ، |
فى جَنّاتِ النَّعیمِ (56) | در باغهای پر نعمت بهشت هستند |
وَ الَّذینَ کَفَروا وَ کَذَّبوا بِآیاتِنا | و کافرانی که آیات ما را دروغ شمردند، |
فَاُولٰئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ (57) | آنان مجازاتی خفّتبار دارند |
وَ الَّذینَ هاجَروا فى سَبیلِ اللّهِ ثُمَّ قُتِلوا اَوْ ماتوا | و کسانی که در راه خدا هجرت کردند، آنگاه کشته شدند یا مردند، |
لَیَرْزُقَنَّهُمُ اللّهُ رِزْقًا حَسَنًا | قطعاً خدا به آنان روزی نیکویی میبخشد ؛ |
وَ اِنَّ اللّهَ لَهُوَ خَیْرُ الرّازِقینَ (58) | و خدا بهترین روزی دهندگان است[ii] |
لَیُدْخِلَنَّهُمْ مُدْخَلًا یَرْضَوْنَهو | حتماً خداوند آنها را به جایگاهی وارد میکند، که از آن خشنودند؛ |
وَ اِنَّ اللّهَ لَعَلیمٌ حَلیمٌ (59) | و خدا دانا، و دارای حلم زیاد است. |
ذٰلِکَ وَ مَنْ عاقَبَ بِمِثْلِ ما عوقِبَ بِهى | چنین است، و هرکس، مانند همان ستمی که دیده، مجازات کند، |
ثُمَّ بُغِیَ عَلَیْهِ لَیَنْصُرَنَّهو اللّهُ | سپس بر او ستم رود، قطعاً خدا یاریش میکند؛ |
اِنَّ اللّهَ لَعَفُوٌّ غَفورٌ (60) | بیشکّ، خدا بخشایشگری آمرزنده است |
[i] آیه 112 انعام نیز موضوع نزدیک به این آیه را طرح کرده است
[ii] هجرت، شهادت یا مرگ در راه خدا، باعث عزت است. کسی که بگوید «اگر از دنیا رفتم، آینده بچههایم چه میشود؟»، به خدا بیتوجّه است. چه زیباست مرتب بگوئیم: «لِلّهِ الامر من قبل و من بعد» (روم/4)
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- خدا هدایت کنندهی مؤمنان است به راهی راست و استوار ؛ پیوسته کافران، درباره قرآن در شکّ و تردید هستند؛ تا آنکه قیامت، به ناگاه فرا برسد؛ حکومت در آن روز برای خداست، میان آنها قضاوت میکند؛ هرکس، مانند همان ستمی که دیده، مجازات کند، سپس بر او ستم رود، قطعاً خدا یاریش میکند؛ بیشکّ، خدا بخشایشگری آمرزنده است