این مقاله به بررسی سوره مؤمنون آیات 78 تا 98 از قرآن کریم میپردازد که دربارهی تفکر در نشانههای آفرینش و قیامت است. این آیات توحید و یگانگی خداوند، لزوم تفکر در آفرینش، برانگیخته شدن پس از مرگ و دفع شرّ به بهترین وجه را مطرح میکنند. با خواندن این مقاله میتوان با مضامین این آیات قرآنی بیشتر آشنا شد.
وَ هُوَ الَّذى | او خدایی است که |
اَنْشَاَ لَکُمُ السَّمْعَ وَ الْاَبْصارَ وَ الْاَفْئِدَهَ | گوش و چشم و دل را، برایتان آفرید؛ |
قَلیلًا ما تَشْکُرونَ (78) | امّا تعداد اندکی از شما شکر میکنید |
وَ هُوَ الَّذى ذَرَاَکُمْ فِى الْاَرْضِ | و او همان کسیاست که شما را در زمین پراکنده نمود |
وَ اِلَیْهِ تُحْشَرونَ (79) | و سرانجام به سوی او محشور میشوید |
وَ هُوَ الَّذى یُحْیى وَ یُمیتُ | اوست که زنده میکند و میمیراند |
وَ لَهُ اخْتِلافُ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ | و تغییر شب و روز، فقط به فرمانِ اوست، |
اَفَلا تَعْقِلونَ (80) | آیا اندیشه نمیکنید؟ |
بَلْ قالوا مِثْلَ ما قالَ الْاَوَّلونَ (81) | بلکه آنان هم سخنی مثل گذشتگان داشتند |
قالوا اَئِذا مِتْنا وَ کُنّا تُرابًا وَ عِظامًا | گفتند: «هنگامیکه بمیریم و خاک و استخوان شویم، |
اَئِنّا لَمَبْعوثونَ (82) | آیا واقعاً برانگیخته میشویم؟ |
لَقَدْ وُعِدْنا نَحْنُ وَ آباؤُنا هٰذا مِنْ قَبْلُ | حقیقتاً همین خبر قبلاً به ما و پدرانمان وعده داده شد |
اِنْ هٰذا اِلّا اَساطیرُ الْاَوَّلینَ (83) | ولی این فقط افسانههای گذشتگان است» |
قُلْ لِمَنِ الْاَرْضُ وَ مَنْ فیها | بگو: «مالکیّتِ زمین و هر که در آن است، از آنِ چه کسی میباشد؛ |
اِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمونَ (84) | اگر میدانید؟» |
سَیَقولونَ لِلّهِ | خواهند گفت: « برای “اللّه” است» |
قُلْ اَفَلا تَذَکَّرونَ (85) | بگو: «آیا با این حال، نسبت به او توجّه نمیکنید؟» |
قُلْ مَنْ رَبُّ السَّماواتِ السَّبْعِ | بگو: «خدای آسمانهای هفتگانه چه کسی میباشد؟ |
وَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ (86) | و صاحب اختیار این جهان بزرگ[i] کیست؟» |
سَیَقولونَ لِلّهِ | خواهندگ فت: «”اللّه” است» ؛ |
قُلْ اَفَلا تَتَّقونَ (87) | بگو: «پس چرا تقوا ندارید و شرک میورزید؟» |
قُلْ مَنْ بِیَدِهى مَلَکوتُ کُلِّ شَىْءٍ | بگو: «حاکمیّت تمام موجودات و ادارهی آنها، به دست کیست؟ |
وَ هُوَ یُجیرُ وَ لایُجارُ عَلَیْهِ | همان که پناه میدهد ولی کسی بر خلاف خواست او پناه داده نمیشود، |
اِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمونَ (88) | اگر میدانید پاسخ دهید؟» |
سَیَقولونَ لِلّهِ | خواهند گفت: «حاکمیّت موجودات برای خداست»، |
قُلْ فَاَنّیٰ تُسْحَرونَ (89) | بگو: «پس چرا گیج و مسحور شدهاید؟» |
بَلْ اَتَیْناهُمْ بِالْحَقِّ وَ اِنَّهُمْ لَکاذِبونَ (90) | ما برایشان حقیقت را آوردیم؛ و آنان قطعاً دروغگو هستند |
مَااتَّخَذَ اللّهُ مِنْ وَلَدٍ وَ ما کانَ مَعَهو مِنْ اِلٰهٍ | خدا هرگز فرزند نگرفته ؛ و هیچ معبودی با او نیست؛ |
اِذًا لَذَهَبَ کُلُّ اِلٰهٍ بِما خَلَقَ | زیرا اگر بود، هر خدایی مخلوقاتش را تحت فرمان خود میبرد ؛ |
وَ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلیٰ بَعْضٍ | و حتماً آنها به یکدیگر برتری میجستند؛ |
سُبْحانَ اللّهِ عَمّا یَصِفونَ (91) | خدای یکتا از آنچه وصف میکنند، پاک و مُنزّه است |
عالِم الْغَیْبِ وَ الشَّهادَهِ | او دانای پنهان و آشکار است، |
فَتَعالیٰ عَمّا یُشْرِکونَ (92) | پس از آنچه شریک میگیرند، بالاتر است |
قُلْ رَبِّ امّا تُرِیَنّى ما یوعَدونَ (93) | بگو: «خدایا اگر آنچه به آنان وعده داده شده، فرا برسد |
رَبِّ فَلا تَجْعَلْنى فِى الْقَوْمِ الظّالِمینَ (94) | در این صورت، خدایا، مرا در میان گروه ستمکاران قرار نده» |
وَ اِنّا عَلیٰ اَنْ نُرِیَکَ ما نَعِدُهُمْ لَقادِرونَ (95) | و ما میتوانیم، آنچه را به آنان وعده دادیم، به تو نشان دهیم |
اِدْفَعْ بِالَّتى هِیَ اَحْسَنُ السَّیِّئَهَ | بدی را به بهترین راه و روش، دفع کن[ii] |
نَحْنُ اَعْلَمُ بِما یَصِفونَ (96) | ما به آنچه وصف میکنند، داناتریم |
وَ قُلْ رَبِّ اَعوذُ بِکَ مِنْهَمَزاتِ الشَّیاطینِ(97) | و بگو:«خداوندا ، از وسوسه شیطانها به تو پناه میبرم |
وَ اَعوذُ بِکَ رَبِّ اَنْ یَحْضُرونِ (98) | و به تو پناه میبرم خدایا، مبادا آنها نزد من حاضرشوند». |
[i] منظور از عرش عظیم، مرکز فرماندهی و ادارهی جهان است
[ii] معنای آیه این است که «بدی را با نیکی جواب بده»، و «از میان خوبیها، بهترین را انتخاب کن».
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- او خدایی است که گوش و چشم و دل را، برایتان آفرید؛امّا تعداد اندکی از شما شکر میکنید؛ او همان کسیاست که شما را در زمین پراکنده نمود و سرانجام به سوی او محشور میشوید؛ اوست که زنده میکند و میمیراند و تغییر شب و روز، فقط به فرمانِ اوست، آیا اندیشه نمیکنید؟ بگو: «خدایا، مرا در میان گروه ستمکاران قرار نده» و بگو:«خداوندا، از وسوسه شیطانها به تو پناه میبرم و به تو پناه میبرم خدایا، از اینکه آنها نزد من حاضرشوند».