در این نوشتار سوره نور آیات 39 تا 42 از قرآن کریم آمده که به بیهودگی اعمال کافران و تاریکی روح آنان میپردازد. این آیات تصویری از اعمال بیثمر کافران به دست میدهد که چون سراب و تاریکی در دریایی عمیق است. اما مؤمنان که خدا به آنها نور عطا کرده، راه را میبینند. در پایان، بر این نکته تأکید میشود که تمامی موجودات به سوی خدا در حرکتند و سرانجام بازگشت همه به سوی اوست.
وَ الَّذینَ کَفَروا اَعْمالُهُمْ کَسَرابٍ بِقیعَهٍ | و اعمال منکرانِ حقیقت، مانند سرابی است در بیابانی صاف |
یَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ ماءً | که فرد تشنه آن را آب میپندارد، |
حَتّیٰ اِذا جاءَهو لَمْ یَجِدْهُ شَیْئًا | امّا وقتی به آن میرسد، میفهمد که چیزی نیست! |
وَ وَجَدَ اللّهَ عِنْدَهو فَوَفّاهُ حِسابَهو | و خدا را نزد اعمالش مییابد که حسابش را کامل، به او میدهد |
وَ اللّهُ سَریعُ الْحِسابِ (39) | و خدا سریع الحساب است |
اَوْ کَظُلُماتٍ فى بَحْرٍ لُجِّىٍّ | یا مانند تاریکیهایی، در دریایی عمیق است |
یَغْشاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهى مَوْجٌ | که موجی آن را میپوشاند، وروی آن هم موجی است |
مِنْ فَوْقِهى سَحابٌ ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ | و بر فراز آن، ابری است. تاریکیهایی است روی یکدیگر |
اِذا اَخْرَجَ یَدَهو لَمْ یَکَدْ یَراها | هرگاه دستش را خارج میکند، بعید است بتواند آن را ببیند |
وَمَنْ لَمْ یَجْعَلِ اللّهُ لَهو نورًا فَمالَهو مِنْنورٍ(40) | و کسی که خدا برایش نوری قرار نداده، نوری ندارد |
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّهَ یُسَبِّحُ لَهو مَنْ فِى السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ وَ الطَّیْرُ صافّاتٍ | آیا ندیدهای هر کس در آسمان و زمین است، تسبیح خدا گوید؟ و نیز پرندگان بالگشوده، |
کُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهو وَ تَسْبیحَهو | همهی آنها، نماز و تسبیح خود را میدانند[i] |
وَ اللّهُ عَلیمٌ بِما یَفْعَلونَ (41) | و خدا به آنچه انجام میدهند داناست |
وَ لِلّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ | و حاکمیّت آسمانها و زمین برای خداست |
وَ اِلَى اللّهِ الْمَصیرُ (42) | و بازگشت همه تحوّلات به سوی اللّه میباشد.[ii] |
[i] شاید منظور از تسبیح در این آیه، شناوری در مسیری است که خداوند برای هر موجودی معیّن کرده است و معنای صلات نیز همان روی کردن به خداوند است. در بینش قرآنی، همهی موجودات با خالق خویش رابطه دارند. رابطه عارفانه همان «صلات» و رابطهی عملی، همان «تسبیح» خداوند است.
[ii] «مصیر» از خانواده صیرورت به معنی «شدن» است، یعنی هر تحولی رو به سوی خدا دارد زیرا ادارهکنندهی جهان خدای یکتاست، لذا هر تغییر و تحولی در جهت اراده و خواست او میباشد.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
بد است، توجه داشته باشد:
- و اعمال منکرانِ حقیقت، مانند سرابی است در بیابانی صاف که فرد تشنه آن را آب میپندارد، امّا وقتی به آن میرسد، میفهمد که چیزی نیست! و کسی که خدا برایش نوری قرار نداده، نوری ندارد؛ حاکمیّت آسمانها و زمین برای خداست و بازگشت همه تحوّلات به سوی اللّه میباشد.