این مقاله شامل سوره فرقان آیات 63 تا 77 از کلام الله مجید است که درباره صفات نیکوکاران و بندگان خوب خداوند مهربان سخن می‌گوید. این آیات، ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری بندگان صالح خدا را بیان میکنند؛ از جمله: فروتنی، بردباری، انجام عبادات، اجتناب از گناه، رعایت عدالت، توبه و اصلاح اعمال، دوری از دروغگویی و لغوگویی، و داشتن خانواده‌ای صالح. در پایان نیز، پاداش این افراد نیکوکار یادآوری شده و به کافران و منکران آیات الهی هشدار داده می‌شود.
| وَ عِبادُ الرَّحْمٰنِ | و بندگان خدای رحمان، |
| الَّذینَ یَمْشونَ عَلَى الْاَرْضِ هَوْنًا | کسانی هستند که با فروتنی و آرامش، بر زمین حرکت میکنند؛ |
| وَ اِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلونَ قالوا سَلامًا (63) | و چون با افراد نادان روبرو شوند، با سلامی، از آنان میگذرند |
| وَ الَّذینَ یَبیتونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَ قِیامًا (64) | و کسانی که شب را با سجده و قیام برای خدا می‌گذرانند. |
| وَ الَّذینَ یَقولونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنّا عَذابَ جَهَنَّمَ | و آنانند که می‌گویند: «خدایا، مجازات جهنّم را از ما دور کن |
| اِنَّ عَذابَها کانَ غَرامًا (65) | که مجازاتی سخت و مداوم است |
| اِنَّها ساءَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقامًا (66) | براستی آنجا، قرارگاه و جایگاه بدی است» |
| وَ الَّذینَ اِذا اَنْفَقوا | و کسانی هستند که در خرج کردن، |
| لَمْ یُسْرِفوا وَ لَمْ یَقْتُروا | نه ولخرجی میکنند و نه بُخل و سختگیری؛ |
| وَ کانَ بَیْنَ ذٰلِکَ قَوامًا (67) | بلکه میان این دو، به راه اعتدال هستند[i] |
| وَ الَّذینَ لایَدْعونَ مَعَ اللّهِ اِلٰهًا آخَرَ | و همان کسانی هستند که با «اللّه» خدای دیگری را نمی‌خوانند، |
| وَ لایَقْتُلونَ النَّفْسَ الَّتى حَرَّمَ اللّهُ اِلّا بِالْحَقِّ | و کسی که خدا کشتنش راحرام کرده، نمی‌کشند، جز به حق، |
| وَ لایَزْنونَ | و زنا نمی‌کنند |
| وَ مَنْ یَفْعَلْ ذٰلِکَ یَلْقَ اَثامًا (68) | و هر کس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید |
| یُضاعَفْ لَهُ الْعَذابُ یَوْمَ الْقِیامَهِ | در روز قیامت مجازات او دوبرابر شود |
| وَ یَخْلُدْ فیه‌ِ مُهانًا (69) | و با خواری و ذلّت، در آن ماندگار خواهد شد |
| اِلّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صالِحًا | مگر کسانی که توبه کرده و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، |
| فَاُولٰئِکَ یُبَدِّلُ اللّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ | که خدا ناخوشی ایشان را به خوشی تبدیل می‌کند[ii] |
| وَ کانَ اللّهُ غَفورًا رَحیمًا (70) | و همواره خدا آمرزنده و مهربان است |
| وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحًا | و کسی که توبه کند و کارهای شایسته انجام دهد |
| فَاِنَّهو یَتوبُ اِلَى اللّهِ مَتابًا (71) | او قطعاً به سوی خدا رو آورده است |
| وَ الَّذینَ لایَشْهَدونَ الزّورَ | و کسانی هستند که شهادتِ دروغ نمی‌دهند |
| وَ اِذا مَرّوا بِاللَّغْوِ مَرّوا کِرامًا (72) | و هرگاه با کار بیهوده‌ای مواجه شوند، با بزرگواری میگذرند |
| وَ الَّذینَ اِذا ذُکِّروا بِآیاتِ رَبِّهِمْ | کسانی که چون آیات و نشانه‌های الهی به آنان یادآوری شود، |
| لَمْ یَخِرّوا عَلَیْها صُمًّا وَ عُمْیانًا (73) | با حالتِ کر و کور در برابرِ آنها نیفتند؛ بلکه آگاهانه عمل میکنند |
| وَ الَّذینَ یَقولونَ رَبَّنا | و همان کسانی هستند که می‌گویند: «خدایا، |
| هَبْ لَنا مِنْ اَزْواجِنا وَ ذُرِّیّاتِنا قُرَّهَ اَعْیُنٍ | به ما همسر و فرزندانی عطا کن که مایه‌ی روشنی چشم ما باشند؛ |
| وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ اِمامًا (74) | و ما را پیشوای اهل تقوا، قرار بده[iii]» |
| اُولٰئِکَ یُجْزَوْنَ الْغُرْفَهَ بِما صَبَروا | به آنان به خاطر صبرشان، درجات عالی بهشت، پاداش داده شود، |
| وَ یُلَقَّوْنَ فیها تَحِیَّهً وَ سَلامًا (75) | و در آنجا با شادی و سلامت روبرو می‌شوند |
| خالِدینَ فیها حَسُنَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقامًا (76) | در آنجا ماندگارند، چه قرارگاه و جایگاه خوبی دارند |
| قُلْ | ای پیامبر، به مشرکان بگو: |
| ما یَعْبَاُ بِکُمْ رَبّى لَوْلا دُعاؤُکُمْ | «خدای من اعتنایی به شما نمی‌کند، اگر دعای شما نباشد، |
| فَقَدْ کَذَّبْتُمْ | شما که آیات الهی را دروغ شمردید، |
| فَسَوْفَ یَکونُ لِزامًا (77) | نتایج کارتان به زودی گریبانگیر شما خواهد شد.» |
[i] منظور از انفاق در این آیه، فقط هزینه‌های زندگی شخصی است نه بخشش در راه خدا زیرا بخشش در راه خدا اگر به مرحله‌ی ایثار هم برسد، بلا اشکال است و آیات قرآن چنین عملی را تأیید نموده است.
[ii] بعضی از مترجمین این آیه را چنین ترجمه کرده‌اند: «خداوند گناهانشان را به حسنه تبدیل می‌کند»، به نظر ما این معنی شایسته نیست زیرا گناه نمی‌تواند به حسنه تبدیل شود و این امر محال عقلی است. در قرآن هم آمده که سیئه و حسنه هرگز برابر نیست (سوره فصلت آیه 34) و می‌دانیم که قدرت خدا بر محالات تعلق نمی‌گیرد، ولی خدا می‌تواند غم و اندوه توبه کاران را نابود کند و بجای آن شادی و خرمی را جانشین نماید و معنی صحیح آیه همین است. حسنات و سیئات در آیات متعددی به معنی خوشی و ناخوشی به کار رفته است، مثلاً در آیه 168 از سوره‌ی اعراف.
[iii] این دعا اثر مهمی برای ایجاد محبت در خانواده دارد ، به شرطی که ده خصوصیت عبادالرحمن را در خود ایجاد کنیم.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است :
- بندگان خدای رحمان، کسانی هستند که با فروتنی و آرامش، بر زمین حرکت میکنند؛ و چون با افراد نادان روبرو شوند، با سلامی، از آنان میگذرند و کسانی که شب را با سجده و قیام برای خدا می‌گذرانند. و آنان که می‌گویند: «خدایا، مجازات جهنّم را از ما دور کن که مجازاتی سخت و مداوم است؛ به راستی آنجا، قرارگاه و جایگاه بدی است» و کسانی هستند که در خرج کردن، نه ولخرجی می کنند و نه بُخل و سختگیری؛ بلکه میان این دو، به راه اعتدال هستند و همان کسانی هستند که با «اللّه» خدای دیگری را نمی‌خوانند، و کسی که خدا کشتنش را حرام کرده، نمی‌کشند، جز به حق، و زنا نمی‌کنند و هر کس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید ، مگر کسانی که توبه کرده و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، که خدا ناخوشی ایشان را به خوشی تبدیل می‌کند
