این مقاله درباره سوره فاطر آیات 9 تا 13 از قرآن کریم است. در این آیات، خداوند متعال به نشانههای خلقت اشاره میکند و انسانها را به تفکر در آنها دعوت مینماید. همچنین، به قدرت مطلق خود بر هستی و تواناییاش در زنده کردن مردگان اشاره میکند. این آیات، درسهایی درباره یگانگی خداوند و لزوم توکل و تفکر در آیات الهی را برای ما دارند. امید است با مطالعه این متن، بیش از پیش با معارف قرآن آشنا شوید.
وَ اللّهُ الَّذى اَرْسَلَ الرِّیاحَ فَتُثیرُ سَحابًا | و خداست که بادها را میفرستد؛ پس باد، ابرهایی را برمیانگیزند |
فَسُقْناهُ اِلیٰ بَلَدٍ مَیِّتٍ | و آن ابرها را به سوی زمینی مرده میرانیم ؛ |
فَاَحْیَیْنا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها | سپس آن سرزمین را پس از مرگش، به وسیله آن بارشها زنده میکنیم، |
کَذٰلِکَ النُّشورُ (9) | برانگیختن مردگان نیز چنین است |
مَنْ کانَ یُریدُ الْعِزَّهَ فَللّهِ الْعِزَّهُ جَمیعًا | هر کس عزّت میخواهد، بداند هر عزّتی نزدِ خداست. |
اِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ | سخنان پاکیزه به سوی او بالا میرود |
وَ الْعَمَلُ الصّالِحُ یَرْفَعُهو | و کارِ نیک، شخص نیکوکار را بالا میبرد[i] |
وَ الَّذینَ یَمْکُرونَ السَّیِّئاتِ لَهُمْ عَذابٌ شَدیدٌ | و کسانی که نقشه های بد میکشند، مجازاتی سخت دارند؛ |
وَ مَکْرُ اُولٰئِکَ هُوَ یَبورُ (10) | و مکر و نیرنگِ آنان است که نابود میشود |
وَ اللّهُ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَهٍ | و خدا شما را از خاک آفرید؛ سپس از نطفهای، |
ثُمَّ جَعَلَکُمْ اَزْواجًا | سپس شما را جفت جفت گردانید |
وَماتَحْمِلُ مِنْ اُنْثیٰ وَ لاتَضَعُ اِلّابِعِلْمِهى | و هیچ موجود مادّهای، حامله نمیشود و نزاید، مگر با علم او؛ |
وَ ما یُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ | و هیچ سالمندی، عمر طولانی نمییابد، |
وَ لایُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهى اِلّا فى کِتابٍ | یا از عمر کسی کاسته نمیشود، مگر آنکه در کتابی معیّن است؛ |
اِنَّ ذٰلِکَ عَلَى اللّهِ یَسیرٌ (11) | البتّه این کارها، بر خدا آسان است |
وَ ما یَسْتَوِى الْبَحْرانِ | و دو دریا از نظر خواص آب، یکسان نیستند؛ |
هٰذا عَذْبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُهو | این شیرین و گوارا میباشد؛ |
وَ هٰذا مِلْحٌ اُجاجٌ | و آن دیگر، شور و تلخمزه است؛ |
وَ مِنْ کُلٍّ تَأْکُلونَ لَحْمًا طَرِیًّا | ولی از هر دو دریا گوشت تازه میخورید |
وَ تَسْتَخْرِجونَ حِلْیَهً تَلْبَسونَها | و جواهراتی که در پوشاک به کار میبرید، از دریا میگیرید |
وَ تَرَى الْفُلْکَ فیهِ مَواخِرَ | و کشتیها را در آن، میبینی که آب را میشکافند |
لِتَبْتَغوا مِنْ فَضْلِهى وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرونَ (12) | تا روزی خود را از کرمش بجویید و شکر گزاری کنید |
یولِجُ اللَّیْلَ فِى النَّهارِ وَ یولِجُ النَّهارَ فِى الْلَیْلِ | شب را در روز و روز را در شب وارد میکند |
وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ | و خورشید و ماه را، مسخّر و رام کرده |
کُلٌّ یَجْرى لِاَجَلٍ مُسَمًّى | که هر یک تا مهلتی معیّن، به حرکت خود ادامه میدهند. |
ذٰلِکُمُ اللّهُ رَبُّکُمْ لَهُ الْمُلْکُ | این است خداوند، صاحب اختیار شما، حاکمیّت برای اوست |
وَ الَّذینَ تَدْعونَ مِنْ دونِهى | و کسانی را که به جای او میخوانید، |
ما یَمْلِکونَ مِنْ قِطْمیرٍ (13) | مالک حتّیٰ یک پوست نازک هستهی خرما[ii] نیستند. |
[i] ضمیر در «یرفعهُ» هم میتواند به «کلم الطیب» برگردد و هم به «العمل الصالح» و هم به فاعل آن. در ترجمه فوق ما فاعل عمل صالح را مرجع ضمیر گرفتهایم ولی سایر نظرات نیز درست و زیباست.
[ii] اگر به هستهی خرما دقّت کنید، پوسته بسیار نازکی دارد که به آن «قطمیر» گویند و خداوند در آیه 13 سوره فاطر از این کلمه استفاده کرده. در بریدگی هسته خرما یک نخ نازک دیده میشود که به آن «فتیل» گویند و در آیه 77 سوره نساء آمده. هسته خرما روزنه کوچکی دارد که به آن «نقیر» گویند و در آیه 124 سوره نساء آمده که به اندازه آن «فتیل» هم به شما ظلم نمیشود.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- خداست که بادها را میفرستد؛ پس باد، ابرهایی را برمیانگیزند و آن ابرها را به سوی زمینی مرده میرانیم؛ سپس آن سرزمین را پس از مرگش، به وسیله آن بارش ها زنده میکنیم، برانگیختن مردگان نیز چنین است هر کس عزّت میخواهد، بداند هر عزّتی نزدِ خداست. سخنان پاکیزه به سوی او بالا میرود و کارِ نیک، شخص نیکوکار را بالا میبرد