این مقاله حاوی سوره زمر آیات 29 تا 41 از قرآن کریم است که به بیان تفاوت بنیادین میان توحید و شرک میپردازد. در این آیات، خداوند متعال با ذکر مثالی روشن، انسان موحد را با کسی که معبودهای متعددی برای خود قائل است، مقایسه میکند و نشان میدهد که این دو هرگز یکسان نیستند. سپس، سرانجام نیکوکاران و بدکاران را بیان میفرماید و مؤمنان را به پیروی از حقیقت دعوت مینماید. پس، این آیات نکات بسیار مهمی در باب مباحث اعتقادی و فلسفه توحید دارند که خواندن آنها برای هر مسلمانی ضروری است.
ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا رَجُلًا فیهِ شُرَکاءُ مُتَشاکِسونَ | خداوند مثالی زده: مردی را که او چند شریک ناسازگار دارد |
وَ رَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ | و مردی که تنها تسلیم یک نفر است، |
هَلْ یَسْتَوِیانِ مَثَلًا | آیا این دو شخص، یکسانند[i] ؟ |
اَلْحَمْدُ لِلّهِ بَلْ اَکْثَرُهُمْ لایَعْلَمونَ (29) | ستایش مخصوص خداست امّا بیشتر آنها نمیدانند |
اِنَّکَ مَیِّتٌ وَ اِنَّهُمْ مَیِّتونَ (30) | قطعاً تو خواهی مُرد و قطعاً آنان نیز، خواهند مُرد |
ثُمَّ اِنَّکُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ | سپس در روز قیامت، |
عِنْدَرَبِّکُمْ تَخْتَصِمونَ (31) | نزد خدای خود، مجادله میکنید. |
فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَبَ عَلَى اللّهِ | چه کسی ستمکارتر است از آنکه بر خدا دروغ بندد؟ |
وَ کَذَّبَ بِالصِّدْقِ اِذْ جاءَهو | همان که وقتی حقیقت آمد، آن را دروغ پنداشت؛ |
اَلَیْسَ فى جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْکافِرینَ (32) | آیا جهنّم، جایگاه منکرانِ حقیقت نیست؟ |
وَ الَّذى جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهى | و کسانی که حقیقت و راستی را آوردند و آن را پذیرفتند، |
اُولٰئِکَ هُمُ الْمُتَّقونَ (33) | آنانند که اهل تقوا هستند |
لَهُمْ ما یَشائونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ | هر چه میخواهند نزد صاحب اختیار خود دارند |
ذٰلِکَ جَزاءُ الْمُحْسِنینَ (34) | این پاداش نیکوکاران است |
لِیُکَفِّرَ اللّهُ عَنْهُمْ اَسْوَءَ الَّذى عَمِلوا | تا خدا بدترین عملی را که انجام دادند، بپوشاند و بیامرزد |
وَ یَجْزِیَهُمْ اَجْرَهُمْ | و آنها را پاداش دهد، |
بِاَحْسَنِ الَّذى کانوا یَعْمَلونَ (35) | پاداشی متناسب با بهترین کارهایی که انجام دادهاند |
اَلَیْسَ اللّهُ بِکافٍ عَبْدَهو | آیا «اللّه» برای بندهاش کافی نیست؟ |
وَ یُخَوِّفونَکَ بِالَّذینَ مِنْ دونِهى | و تو را از چیزهایی که غیر اویند میترسانند ! |
وَ مَنْ یُضْلِلِ اللّهُ فَما لَهو مِنْ هادٍ (36) | و خدا هر کس را گمراه کند، هیچ هدایتگری ندارد |
وَ مَنْ یَهْدِ اللّهُ فَما لَهو مِنْ مُضِلٍّ | و خدا هر کس را هدایت کند، هیچ گمراهکنندهای ندارد |
اَلَیْسَ اللّهُ بِعَزیزٍ ذِى انْتِقامٍ (37) | آیا حقیقتاً خدا توانا و مجازات کننده بدکاران نیست؟ |
وَ لَئِنْ سَاَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْاَرْضَ | اگر از آنان بپرسی: «چه کسی آسمانها و زمین را آفرید؟» |
لَیَقولُنَّ اللّهُ | قطعاً میگویند: «اللّه» |
قُلْ اَفَرَاَیْتُمْ ما تَدْعونَ مِنْ دونِ اللّهِ | بگو: «به من خبردهید از آنچه به جای خدا میخوانید؛ |
اِنْ اَرادَنیَ اللّهُ بِضُرٍّ | اگر خدا بخواهد به من بلایی برساند، |
هَلْ هُنَّ کاشِفاتُ ضُرِّهى | آیا آنها -که شریک خدا میدانید- میتوانند آن را برطرف سازند؟ |
اَوْ اَرادَنى بِرَحْمَهٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِکاتُ رَحْمَتِهى | یا اگر او برایم رحمتی بخواهد، آیا میتوانند رحمتش را بازدارند؟» |
قُلْ حَسْبِیَ اللّهُ | بگو: «خدا برایم کافی است، |
عَلَیْهِ یَتَوَکَّلُ الْمُتَوَکِّلونَ (38) | توکّلکنندگان فقط بر او توکّل میکنند» |
قُلْ یا قَوْمِ اعْمَلوا عَلیٰ مَکانَتِکُمْ | بگو: «ای مردم ! هر چه در توان دارید انجام دهید |
اِنّى عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمونَ (39) | من هم به کار خودم میرسم، بزودی خواهید دانست |
مَنْ یَأْتیهِ عَذابٌ یُخْزیهِ | مجازاتی که آبرو را میبرد به سراغ چه کسی میآید؟ |
وَ یَحِلُّ عَلَیْهِ عَذابٌ مُقیمٌ (40) | و مکافاتِ پایدار و همیشگی در آخرت، برای کیست؟» |
اِنّا اَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ لِلنّاسِ بِالْحَقِّ | ما این کتاب را به خاطر مردم، به درستی بر تو نازل کردیم |
فَمَنِ اهْتَدیٰ فَلِنَفْسِهى | از این رو هر کس که هدایت شود، به سود خود اوست |
وَ مَنْ ضَلَّ فَاِنَّما یَضِلُّ عَلَیْها | و هر کس که گمراه شود، تنها خودش زیان کرده، |
وَ ما اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکیلٍ (41) | و تو هرگز وکیل و مدافع آنها نیستی. |
[i] انسان موحد فقط از خدای یکتا تبعیت میکند ولی انسان مشرک از چند خدا، که قوانین و دستورات ناسازگار با یکدیگر دارند پیروی میکند و به همین دلیل دچار رنج و عذاب میشوند.
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
بد است :
- انسان مشرک، خودش را به همه خدایان خیالی، بدهکار می داند، او همانند شخصی است که چند شریک ناسازگار دارد؛ ولی انسان موحّد، همانند شخصی است که تنها تسلیم یک نفر است، آیا این دو شخص، یکسانند؟ ستایش مخصوص خداست، امّا بیشتر مردم نمیدانند؛ آیا «اللّه» برای بندهاش کافی نیست؟ چرا تو را از غیر خدا میترسانند! خدا هر کس را گمراه کند، هیچ هدایتگری ندارد و هر کس را هدایت کند، هیچ گمراهکنندهای ندارد؛ بگو: «خدا برایم کافی است،توکّلکنندگان فقط بر او توکّل میکنند»