حروف مقطّعه در قرآن

بیست و نه سوره از قرآن با آیاتی شروع می­شود که از یک یا چند «حرف» تشکیل شده است. این حروف، جمعاً 14 عدد است؛ برابر با نصف حروف الفبای زبان عربی. معنای این حروف مقطّعه، هنوز شناخته شده نیست. مترجمین و مفسرین قرآن، بجای ترجمه، عین الفاظ آنها را می­آورند و آمار این حروف، عبارتند از:

الفحرسصطعقکلمنهی
13765342211315122

خوب است نگاهی دقیقتر به آیات شامل این حروف مقطعه و شبکه ارتباطی بین آنها داشته باشیم :

ردیفحروفنام سوره های شامل این حروفتکرار
1الریونسهودیوسفابراهیم حجر5
2المبقرهآل‌عمرانعنکبوتروم لقمانسجده6
3المررعد1
4المصاعراف1
5حمغافراحقاف7
6صصاد1
7طسنمل1
8طسمقصص شعراء2
9طهطه1
10عسقشوری1
11ققاف1
12کهیعصمریم1
13نقلم1
14یسیاسین1

با دقّت در تقدّم و تأخّر و ارتباط شبکه­ای بین این حروف مقطّعه، معلوم می­شود :

  • بعضی حروف، فقط در ابتدای رشته­های حرفی آمده است. این حروف عبارتند از : «الف» «ح» «ط» «ک»
  • بعضی حروف فقط در پایان رشته آمده است. این حروف عبارتند از : «ه» «س» «م» «ر» «ص» «ق» «ن»
  • بعضی حروف به شکل یگانه در ابتدای سوره آمده است. این حروف عبارتند از :  «ص» «ق» «ن»
  • یکی از حروف، فقط یکبار آمده است. این حروف «ن» است که در ابتدای سوره قلم آمده است.
  • حروف دارای ترتیب خاص هستند و ترتیب آنها در ترکیبات مختلف، همواره حفظ شده است. مثلاً حرف «الف» که 13بار در ترکیبات مختلف یا مشابه استفاده شده، همواره در جایگاه اول است. آیاتِ بعد از حروف مقطعه در قرآن، اشاره به عظمت و بزرگی قرآن دارند و این موضوع نشان می­دهد که این حروف، باید حاوی معانی مهمّی باشند. بعضی از قرآنشناسان، مثل علّامه طباطبایی، این حروف را کدهایی معنویی برای موضوعات قرآنی می­دانند.

نقطه
Logo