در این مقاله، ما به ترجمه و تفسیر سوره بقره آیات 282 تا 283 خواهیم پرداخت. این آیات با تاکید بر اهمیت نوشتن سند و حضور شاهد در معاملات اقتصادی، آموزههای ارزشمندی در رابطه با تعاملات مالی و اقتصادی در جامعه اسلامی ارائه میدهند.
| یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا | ای کسانی که ایمان آوردهاید: |
| اِذا تَدایَنْتُمْ بِدَیْنٍ اِلیٰ اَجَلٍ مُسَمًّى فَاکْتُبوهُ | هرگاه به یکدیگر برای مدّتی وام میدهید، آن را بنویسید؛ |
| وَ لْیَکْتُبْ بَیْنَکُمْ کاتِبٌ بِالْعَدْلِ | و باید نویسندهای، به عدالت، میان شما بنویسد؛ |
| وَ لا یَأْبَ کاتِبٌ اَنْ یَکْتُبَ | نباید نویسنده از نوشتن، خودداری کند؛ |
| کَما عَلَّمَهو اللّهُ فَلْیَکْتُبْ | همانگونه که خدا به او آموخت؛ باید بنویسد |
| وَ لْیُمْلِلِ الَّذى عَلَیْهِ الْحَقُّ | و وام دهنده، که طلبکار است، باید سند را املا کند ؛ |
| وَ لْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهو | و تقوای الهی را، از خدا که صاحب اختیار اوست، رعایت کند؛ |
| وَ لا یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًا | و از آن سند، چیزی نکاهد؛ |
| فَاِنْکانَ الَّذىعَلَیْهِ الْحَقُّ سَفیهًا اَوْ ضَعیفًا | آنگاه اگر وام دهنده، نادان یا ناتوان بود، |
| اَوْ لایَسْتَطیعُ اَنْ یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهو بِالْعَدْلِ | یا نمیتوانست املا کند، باید سرپرست او به عدالت املا کند؛ |
| وَ اسْتَشْهِدوا شَهیدَیْنِ مِنْ رِجالِکُمْ | و دو شاهد از مردانتان را گواه بگیرید؛ |
| فَاِنْ لَمْ یَکونا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَ امْرَاَتانِ | و اگر دو مرد نباشند یک مرد و دو زن را گواه بگیرید ؛ |
| مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَداءِ اَنْ تَضِلَّ اِحْداهُما | از شاهدانی که میپسندید، که اگر یکی از دو خانم فراموش کند، |
| فَتُذَکِّرَ اِحْداهُمَا الْاُخْریٰ | بانوی دومی، آن را یادآوری نماید؛ |
| وَ لایَأْبَ الشُّهَداءُ اِذا ما دُعوا | و گواهان، هنگامی که دعوت میشوند، نباید خودداری کنند؛ |
| وَ لاتَسْئَموا اَنْ تَکْتُبوهُ | و آزرده خاطر نشوید که آن را بنویسید؛ |
| صَغیرًا اَوْ کَبیرًا اِلیٰ اَجَلِهى | کوچک باشد یا بزرگ، تا مهلت آن برسد؛ |
| ذٰلِکُمْ اَقْسَطُ عِنْدَ اللّهِ وَ اَقْوَمُ لـِلشَّهادَهِ | این روش نزد خدا عادلانهتر است و برای گواهی، استوارتر؛ |
| وَ اَدْنیٰ اَلّا تَرْتابوا | و برای آنکه در شک نیفتید، نزدیکتر و بهتر است؛ |
| اِلّا اَنْ تَکونَ تِجارَهً حاضِرَهً تُدیرونَها بَیْنَکُمْ | مگر آنکه معامله، نقدی باشد؛ که کالایی را میان خود میگردانید؛ |
| فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُناحٌ اَلّا تَکْتُبوها | در این صورت بر شما گناهی نیست، که آن را ننویسید؛ |
| وَ اَشْهِدوا اِذا تَبایَعْتُمْ | و هر گاه خرید و فروش کردید، گواه بگیرید؛ |
| وَ لایُضارَّ کاتِبٌ وَ لاشَهیدٌ | و نباید نویسنده یا شاهد –به خاطر کارش– زیان ببیند؛ |
| وَ اِنْ تَفْعَلوا فَاِنَّهو فُسوقٌ بِکُمْ | و اگر چنین کنید؛ این کار، فسق و نافرمانی شما است؛ |
| وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ یُعَلِّمُکُمُ اللّهُ | و تقوای الهی داشته باشید و خدا به شما میآموزد؛ |
| وَ اللّهُ بِکُلِّ شَىْءٍ عَلیمٌ (282) | و خدا به هر چیزی داناست (282) |
| وَ اِنْ کُنْتُمْ عَلیٰ سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدوا کاتِبًا | و اگر در سفر باشید و نویسندهای نیابید، |
| فَرِهانٌ مَقْبوضَهٌ | در مقابل وام، وثیقهای به امانت گرفته شود ؛ |
| فَاِنْ اَمِنَ بَعْضُکُمْ بَعْضًا | و اگر یکدیگر را امین دانستید، |
| فَلْیُؤَدِّ الَّذِى اؤْتُمِنَ اَمانَتَهو | آن کس که امین دانسته شده، باید امانتش را باز پس دهد؛ |
| وَ لْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهو وَ لاتَکْتُمُوا الشَّهادَهَ | و از خدا که صاحب اختیار اوست، حساب بَرد و حقّ را کتمان نکنید |
| وَ مَنْ یَکْتُمْها فَاِنَّهو آثِمٌ قَلْبُهو | و هر کسی کتمان کند، مسلّماً قلبش گنهکار است؛ |
| وَ اللّهُ بِما تَعْمَلونَ عَلیمٌ (283) | و خدا به آنچه انجام میدهید، داناست. (283) |
تعبیر این آیات در استخاره با قرآن
خوب است به شرطی که:
- هرگاه وام میدهید، یا معاملهی مهمّی انجام میدهید، شاهد بگیرید و آن را بنویسید یا در محضر، ثبت کنید این روش نزد خدا عادلانهتر و بهتر است. تقوای الهی داشته باشید و بدانید، خدا به آنچه انجام میدهید، داناست.
